Π ρ ό λ ο γ ο ς
12 Σεπτεμβρίου 2020
Σαν σήμερα, το 2008, ο 46χρονος συγγραφέας και δοκιμιογράφος David Foster Wallace, αυτοκτόνησε στο σπίτι του μετά από χρόνια πάλη με την κατάθλιψη. Άραγε ποιες να ήταν οι τελευταίες του σκέψεις πριν την αυτοχειρία; Δεν θα μάθουμε ποτέ. Ίσως θα έπρεπε να έχουμε και εμείς οι άνθρωποι ένα “μαύρο κουτί” όπου μετά τη “συντριβή” να το ανοίγουν αυτοί που μένουν πίσω και να μαθαίνουν τί καταγράφτηκε στο μυαλό μας τις τελευταίες στιγμές.
“Δεν έχω να προσφέρω τίποτα πια και σε κανέναν. Πηγαίνω να βρω τον ELVIS. Αντίο”.
Άφησα το μολύβι στο τραπέζι και κοίταξα το ρολόι. Η ώρα ήταν έξι παρά είκοσι, σε λίγο θα ξημέρωνε. Πάντα μου άρεσε το ξημέρωμα. Μου ασκούσε μια ιδιαίτερη γοητεία και αν ήταν να διαλέξω μια συγκεκριμένη στιγμή του εικοσιτετραώρου για να αυτοκτονήσω, θα διάλεγα αυτήν ακριβώς. Σίγουρα όχι το ηλιοβασίλεμα, ούτε το μεσημέρι, ούτε αργά το βράδυ. Το ξημέρωμα θα ήταν η ιδανική ώρα για να δώσω τέλος στη ζωή μου. Εκείνη τη μαγική ώρα που η νύχτα σιγά – σιγά χάνεται, λίγο πριν ο ήλιος βγει βιαστικά και άτσαλα να καταστρέψει τα πάντα με το άρρωστο φως του. Και αυτήν ακριβώς την ώρα διάλεξα.
Κοιτάζω τους αραδιασμένους δίσκους μου και τα βιβλία επάνω στο τραπέζι. Δε ξέρω γιατί αλλά αποφάσισα εχθές το βράδυ να κάνω μια επιλογή από αυτά και να τα έχω μαζί μου. Για παρέα; Για έμπνευση;.. Τέλος πάντων. Επανέρχομαι στην αρχική μου σκέψη.
Άραγε τί απάντηση θα μου δίνατε σε αυτή την ερώτηση; “Αν ήταν να αυτοκτονήσεις, ποια στιγμή του εικοσιτετραώρου θα διάλεγες;”
Οι περισσότεροι θα μου λέγατε σίγουρα ότι δεν είμαι καλά ή δε θα απαντούσατε καθόλου και θα γελούσατε αμήχανα. Τέτοια ερωτήματα προκαλούν άβολα συναισθήματα. Οι άνθρωποι τον φοβούνται το θάνατο. Φοβούνται να πεθάνουν, πόσο μάλλον να αυτοκτονήσουν. Θα έπρεπε όμως;
Ένας από τους μεγαλύτερος στοχαστές του προηγούμενου αιώνα, ο Αλμπέρ Καμύ, γράφει στο δοκίμιό του “Ο μύθος του Σίσυφου”, “Υπάρχει ένα μονάχα φιλοσοφικό πρόβλημα πραγματικά σοβαρό: η αυτοκτονία. Αν κρίνουμε πως η ζωή αξίζει να την ζει ή να μην τη ζει κανείς, απαντούμε στο θεμελιώδες ερώτημα της φιλοσοφίας”. Ομολογώ πως δεν έχω διαβάσει καλύτερη προσέγγιση πάνω σε αυτό το θέμα – ταμπού. Τι κρίμα που δεν μας μίλησαν ποτέ γι αυτό. Ούτε οι γονείς μας ούτε οι δάσκαλοί μας στο σχολείο, κανείς και πουθενά. Αντιθέτως, από την ώρα που γεννηθήκαμε, μας δίνουν να πιπιλάμε τη γνωστή καραμέλα. “Η ζωή είναι ωραία και γλυκιά”. “Είναι θείο δώρο”. “Να είσαι ηθικός και φρόνιμος”.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πλάνη από όλα αυτά. Μας διαπαιδαγωγούν λανθασμένα ήδη από τη βρεφική μας ηλικία και μας ρίχνουν απροετοίμαστους και ευάλωτους μέσα στην αρένα. Και έπειτα να σας πω και κάτι; Ο άνθρωπος έχει έμφυτη τάση προς την αυτοκαταστροφή. Είναι γεγονός. Παλεύεις με νύχια και με δόντια να είσαι ηθικός και φρόνιμος σε όλη σου τη ζωή.
H φυσική ροπή της καρδιάς όμως είναι προς το λάθος. Γι αυτό το πράττουμε συχνότερα και ας
ξέρουμε ότι δεν είναι το σωστό. Ναι αγαπητέ φιλόσοφε Σωκράτη. Σε αντίθεση με τη θεωρία σου, εμείς το γνωρίζουμε ότι θα φάμε τα μούτρα μας, παρόλα αυτά δεν κάνουμε πίσω.
Λένε για τα σημειώματα αυτοκτονίας ότι σε κάποια από αυτά έχουν γραφτεί τα πιο όμορφα λόγια. Λες και αυτός που γράφει, ελευθερώνει από μέσα του ό,τι πιο όμορφο φώλιαζε για χρόνια στη ψυχή του. Λυρισμό, πάθος, κορύφωση. Κοιτάζω το δικό μου σημείωμα και δε βλέπω τίποτα από όλα αυτά. Είναι τόσο λιτό. Θα μπορούσα βέβαια να κάνω και το άλλο. Να αντιγράψω απλώς τους στίχους από ένα οποιοδήποτε τραγούδι της country μουσικής. Ξέρετε, τα πιο πολλά από αυτά είναι αυτολεξεί σημειώματα αυτοκτονίας. Όμως όχι. Δεν θέλω να γράψω πολλά. Ο Ρώσος ποιητής Μαγιακόφσκι για παράδειγμα, πριν αυτοκτονήσει άφησε ένα μεγάλο σημείωμα, νομίζω ότι είχε και τρία υστερόγραφα.
Έτσι ήταν και τα ποιήματά του, μακροσκελή.
Ένα αντίο και μία αναφορά στον βασιλιά Έλβις είναι αρκετά. Είμαι ορκισμένος φαν και το έχω βάρος στη συνείδησή μου που δε μπόρεσα ποτέ να επισκεφθώ το σπίτι του στο Μέμφις. Που φεύγω έτσι. Αφήνω μία εκκρεμότητα πίσω μου. Ποιος ξέρει όμως; Μπορεί εκεί που θα πάω να τον δω ζωντανά on stage.
Ομολογώ ότι νιώθω υπέροχα αυτή τη στιγμή. Όχι επειδή ξαφνικά έλυσα το πρόβλημά μου. Επειδή – όπως ισχυρίζονται όλοι οι ειδήμονες – όταν κάποιος αποφασίσει να αυτοκτονήσει, όλα του τα προβλήματα ξαφνικά λύνονται και νιώθει συναισθήματα χαράς.
Εξακολουθώ να νιώθω σκατά αλλά συγχρόνως πολύ χαρούμενος όταν σκέφτομαι ότι σε αυτήν ακριβώς τη θέση έχουν βρεθεί στο παρελθόν κάποιοι αξιόλογοι άνθρωποι. Δίπλα σε αυτούς βρίσκομαι κι εγώ τώρα.
Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, Σύλβια Πλαθ, Κώστας Καρυωτάκης και πολλοί άλλοι. Άνθρωποι ευφυείς, που είχαν το θάρρος να αυτοκτονήσουν. Ναι, θάρρος! Διότι αγαπητοί μου, δειλός δεν είναι αυτός που αυτοκτονεί αλλά αυτός που συνεχίζει να ζει. Εντάξει, οι πιο πολλοί από αυτούς υπέφεραν και από σοβαρές ψυχολογικές ασθένειες αλλά αυτό δε μειώνει καθόλου τη γενναιότητα της πράξης τους.
Anyway… Μιλάω τόση ώρα χρησιμοποιώντας τη λέξη “αυτοκτονία”. Μήπως είναι πολύ βαριά λέξη; Θα ήταν προτιμότερο να την ονομάσω “αυτοχειρία”, δεν ενοχλεί τόσο.
Αυτοχειρία λοιπόν. Έτσι αποκαλούσε την αυτοκτονία και ο ψυχολόγος που με παρακολούθησε για τρεις συνεδρίες όλες κι όλες. Και το αποτέλεσμα ήταν το εξής: “Πάσχετε από αυτοκτονικό ιδεαλισμό (χωρίς αυτοκτονικές πράξεις) και “Είστε ένας άνθρωπος που δεν ανήκει πουθενά”.
Αυτό ήταν το αρχικό πόρισμα του ψυχολόγου μαζί με τους δύο συνεργάτες του, έναν άντρα και μία γυναίκα, οι οποίοι κατά τη διάρκεια των συνεδριών με παρακολουθούσαν χωρίς να φαίνονται, πίσω από ένα τζάμι – καθρέπτη. Έτσι τουλάχιστον μου είπε ο ψυχολόγος. Εγώ δεν τους είδα ποτέ. Πέρασαν μερικά δευτερόλεπτα μετά από αυτή την ανακοίνωση και εγώ δεν απάντησα, κοίταζα μόνο μέσα στον καθρέπτη κάνοντας μορφασμούς για να τσιτώσει το δέρμα στα μάγουλα.
“Είστε ένας άνθρωπος του πουθενά” επανέλαβε με εκείνη την εκνευριστική απάθεια που τους χαρακτηρίζει όταν σου μιλάνε. Με το δεύτερο “πουθενά” που μου είπε, σκέφτηκα κατευθείαν το Τζον Λένον και το τραγούδι που έγραψε για τους Beatles, το Nowhere Man. Σα να με τσίμπησε μύγα ξαφνικά, του απαντάω, “ Ξέρετε, ο Τζον Λένον έχει γράψει ένα υπέροχο τραγούδι με αυτόν τον τίτλο”. Εκείνος με αγνόησε και συνέχισε. “Δε μπορείτε να προσκολληθείτε πουθενά – άντε πάλι με αυτό το “πουθενά” – γιατί πολύ απλά, αυτό που ψάχνετε δεν υπάρχει. Είναι μια ουτοπία του μυαλού σας, ένας στόχος που δε θα επιτευχθεί ποτέ. Σας συμβουλεύω να βάλετε πιο ρεαλιστικούς στόχους”.
Και ο αυτοκτονικός ιδεαλισμός τι είναι; τον ρώτησα. “Είναι σκέψεις που κάνετε, που συνδέονται με την επιθυμία, την πρόθεση και την μέθοδο για την αυτοχειρία”, μου απαντά.
Φεύγοντας από το κέντρο ψυχικής υγιεινής, χωρίς να κλείσω επόμενο ραντεβού, σκεφτόμουν αυτούς τους δύο πίσω από το τζάμι. Θα μπορούσαν να κάνουν σεξ την ώρα της συνεδρίας ή οτιδήποτε άλλο.
Μικρή σημασία είχαν όλα αυτά πια. Σηκώθηκα λίγο από την καρέκλα να ξεπιαστώ και βγήκα έξω στο μπαλκόνι. Άρχιζε να χαράζει σιγά – σιγά. Σύμφωνα με το ημερολόγιο, ο ήλιος θα έβγαινε στις επτά παρά τέταρτο. Μπήκα μέσα και το ρολόι έδειχνε ακριβώς έξι. Έχω ακόμα λίγο, είπα και πήγα στην κουζίνα. Κοίταξα το νεροχύτη που ήταν γεμάτος από άπλυτα πιάτα και ποτήρια. Ασυναίσθητα, έκανα την κίνηση να πιάσω το σφουγγάρι και το υγρό για τα πιάτα. “Ρε δε γαμιέται” σκέφτηκα και τα άφησα όπως ήταν. Πήρα ένα γυάλινο ποτήρι για να κάνω καφέ. Το ξέπλυνα μόνο με νερό. Αφού τον έφτιαξα, μου ήρθε η όρεξη να ακούσω Leonard Cohen. Ο υπολογιστής ήταν ανοιχτός και έβαλα στο you tube να παίζει ο αγαπημένος μου δίσκος του, το Various Positions από το 1984.
Καθώς άκουγα το πρώτο κομμάτι του δίσκου – ίσως το πιο όμορφο τραγούδι που έχει γραφτεί ποτέ – Dance me to the end of love- θυμήθηκα κάτι που διάβασα σε ένα εξαιρετικό βιβλίο που είχα αγοράσει πριν λίγα χρόνια με τίτλο «Ο Λέοναρντ Κοέν με δικά του λόγια». Εκεί ανάμεσα σε πολλά και ενδιαφέροντα, υπήρχε και ένα απόσπασμα από μία συνέντευξή του όταν ήταν πια εξήντα πέντε ετών, που αναφερόταν στο θέμα της κατάθλιψης. Να σας υπενθυμίσω εδώ, ότι αυτός ο υπέροχος ποιητής είχε χαρακτηριστεί σε διάφορες φάσεις της ζωής του ως “μισός λύκος, μισός άγγελος”, “μπακάλης της απόγνωσης”, “επίτιμος ποιητής της απαισιοδοξίας” και “πρίγκηπας των κατσούφηδων”. Ήταν ο κατεξοχήν καταθλιπτικός καλλιτέχνης. Λέει λοιπόν στην συνέντευξη: “Χωρίς να έχω καταλάβει πώς, η κατάθλιψη ένα πρωί με εγκατέλειψε. Μετά διάβασα κάπου ότι μεγαλώνοντας αρχίζουν να εξασθενούν τα κύτταρα του εγκεφάλου που σχετίζονται με το άγχος. Ίσως αυτό συνέβη. Όπως και να έχει, το σύννεφο διαλύθηκε. Εντελώς. Χάθηκε.”
Σοβαρά τώρα; Πρέπει δηλαδή να περιμένω τόσα χρόνια για να μου φύγει αυτό το βάρος; Να υπομείνω κι άλλα καλοκαίρια; Δεν το αντέχω πια το καλοκαίρι. Είναι η πιο καταθλιπτική εποχή του χρόνου για εμένα. Δε μπορώ να πάω πουθενά. Είναι παρανοϊκό να βρίσκεται ο ήλιος ψηλά μέχρι αργά. Περιμένω να πάει εννιάμιση το βράδυ για να βγω έξω. Θέλω σκοτάδι και θερμοκρασία μέχρι τους 12 βαθμούς. Με το ζόρι βγήκα αλώβητος και φέτος. Κάθε καλοκαίρι που έρχεται μοιάζει να κουβαλάει το βάρος από όλα τα άλλα καλοκαίρια που προηγήθηκαν. Ξέρω ότι το επόμενο δε θα αντέξω.
Η μουσική λίστα άλλαξε και πήραν σειρά οι Joy Division με το Love will tear us apart again. Πω ρε φίλε… Ίαν Κέρτις… Αυτός μάλιστα, βρήκε το θάρρος να φύγει στα είκοσι τρία του. Γλίτωσε από όλα τα υπόλοιπα χαμένα χρόνια που θα ακολουθούσαν. Καμιά φορά σκέφτομαι την κόρη του την Νάταλι αλλά και όλες τις κόρες των διάσημων αυτόχειρων μουσικών. Του Κερτ Κομπέιν των Nirvana και του Μάικλ Χάτσενς των Inxs. Πώς να αισθάνονται σήμερα αυτά τα κορίτσια που οι μπαμπάδες τους έδωσαν τέλος στη ζωή τους τόσο νωρίς; Άραγε τους μισούν επειδή δεν τους γνώρισαν ποτέ; Ήταν μωρά όταν αυτοί αποφάσισαν να την “κάνουν”. Από μία άποψη βέβαια, αυτά τα παιδιά μεγαλώνοντας, δε χρειάστηκε ποτέ να ανησυχήσουν για την οικονομική τους κατάσταση. Η μεταθανάτια καριέρα των μπαμπάδων τους ήταν κάτι παραπάνω από κερδοφόρα.
Έχει πολλά πρόσωπα η αυτοχειρία. Το μίζερο και θλιμμένο βλέμμα του Ίαν Κέρτις αλλά και το αστραφτερό πρόσωπο του τραγουδιστή των Inxs. Ποια από τις δύο όψεις είναι άραγε η πιο τραγική; Δε μπορείς να πεις με σιγουριά.
Πάτησα το pause και ξαναβγήκα στο μπαλκόνι. Κοίταξα πέρα στην άκρη του ουρανού τον ήλιο που άρχιζε δειλά – δειλά να βγαίνει και να δίνει μαζί με τη νύχτα που έφευγε αυτό το μαγικό χρώμα στον ουρανό. Σαν όλα τα άλλα ξημερώματα που σηκωνόμουν για να πάω στη δουλειά. Δεν ένιωθα τίποτα διαφορετικό.
Η δουλειά ε; Αυτή η καθημερινή συναναστροφή με όλους αυτούς τους ανόητους στο χώρο εργασίας μου με θλίβει πραγματικά. Είναι ο βιασμός της καρδιάς μου και της ψυχής μου. Ευτυχώς σήμερα θα τελειώσει και αυτό το μαρτύριο.
Μπήκα μέσα και κάθισα πάλι στο τραπέζι. Το μάτι μου έπεσε σ΄ένα βιβλίο της Σύλβια Πλαθ που ξεφύλλιζα το προηγούμενο βράδυ. Ήταν ένα παιδικό βιβλίο που είχε γράψει, με τίτλο “Το κοστούμι δε – με – μέλει και άλλες ιστορίες για παιδιά”. Τι σπουδαίο! Αυτή η τόσο βασανισμένη γυναίκα έγραψε όλα αυτά τα υπέροχα παραμύθια για τα παιδιά της και για τα παιδιά όλου του κόσμου. Ένα βιβλίο με χαρά, κέφι και διασκέδαση! Τι τραγική ειρωνεία. Άραγε εκείνο το πρωινό του Φεβρουαρίου του 1963, την ώρα που έβαζε το κεφάλι της μέσα στο φούρνο για να εισπνεύσει τα αέρια, να σκεφτόταν αυτά τα παραμύθια; Ίσως να τα είχε διηγηθεί και στα παιδιά της το προηγούμενο βράδυ.
Ο γιος της αυτοκτόνησε το 2009. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια “κληρονομική προδιάθεση αυτοκτονίας”; Ας μη ξεχνάμε ότι και ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ όταν ήταν είκοσι εννιά ετών, βίωσε την αυτοκτονία του πατέρα του. Οι ειδικοί δε μπορούν να επιβεβαιώσουν κάτι τέτοιο. Δεν έχει αποδειχθεί ότι η αυτοχειρία είναι κληρονομική. Στατιστικά βέβαια, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου άνθρωποι του στενότερου οικογενειακού κύκλου κάποιου αυτόχειρα, επιχείρησαν και αυτοί κάποια στιγμή να βάλουν τέλος στην ζωή τους και μάλιστα σε συγκεκριμένες ημερομηνίες που είχαν μια ιδιαίτερη σημασία και για τους δύο.
Ήπια ακόμα μια τζούρα καφέ και έβαλα τον αγαπημένο μου Παύλο Σιδηρόπουλο. “Η ώρα του Stuff”. Τι τραγούδι! Τι στίχοι! “Κίτρινο το σούρουπο η ώρα έξι και μισή, πες μου κάτι μίλησε, δεν αντέχω τη σιωπή”. Δύο εραστές ηρωινομανείς ξαπλωμένοι στο κρεβάτι ξεψυχούν την ώρα που σουρουπώνει.
Για τον Παύλο πολλοί είναι αυτοί που είχαν πει ότι ο θάνατός του ήταν ηθελημένος, πήρε επίτηδες υπερβολική δόση. Λίγους μήνες πριν πεθάνει, είχε χάσει τη μητέρα του την οποία λάτρευε και αυτό του είχε στοιχίσει ανεπανόρθωτα. Δεν ήταν ο μόνος που επηρεάστηκε από μία τέτοια απώλεια. Πολλοί άντρες, λογοτέχνες και μουσικοί κυρίως, άνθρωποι της τέχνης ευαίσθητοι και ευάλωτοι, αδυνατούν να συνεχίσουν τη ζωή τους χωρίς την παρουσία της μητέρας τους και οδηγούνται στην αυτοχειρία. Είναι το λεγόμενο αυτοκτονικό Οιδιπόδειο σύμπλεγμα.
Αντιπροσωπευτικές περιπτώσεις είναι ο εξαιρετικός Άγγλος μουσικός Billy Mckenzie και ο Αμερικανός συγγραφέας Robert Howard. Αμφότεροι αφαίρεσαν τη ζωή τους – μαντέψτε – την επόμενη ημέρα που έχασαν τις μητέρες τους.
Έχω μια εναλλακτική άποψη γι΄αυτό το θέμα. Πιστεύω ότι ο άνθρωπος απελευθερώνεται όταν πεθάνουν οι γονείς του. Τότε μόνο είναι αληθινά ελεύθερος, πράγμα που σημαίνει ότι για την πράξη αυτή της αυτοχειρίας, δε θα υπάρξουν οδυνηρές συνέπειες. Οι άνθρωποι που τον έφεραν σε αυτό τον κόσμο δεν υπάρχουν πια.
Τι ώρα πήγε; Έξι και είκοσι. Α! Να ένα ακόμα βιβλίο που ξεχώρισα. “Το υπέρβαρο αμάρτημα της αυτοκτονίας”. Η θέση της Ορθοδοξίας μας. Όπως σε όλα τα θέματα που δε μπορεί να διαχειριστεί ή να καταλάβει, η Εκκλησία ακολουθεί τη μέθοδο του αφορισμού και αναθεματισμού. Ο αυτόχειρας δε θα μπει στη βασιλεία του Θεού, η πράξη του δηλώνει ασέβεια προς τα θεία. Δε γίνεται εξόδιος ακολουθία και εκκλησιαστικός ενταφιασμός. Γιατί μόνο ο Θεός έχει το δικαίωμα να αποφασίσει πότε θα πεθάνεις.
Ακόμα και αν το παιδί σου φύγει από τη ζωή, δήλωνε ο Παΐσιος, εσύ δεν πρέπει να αφήσεις το διάβολο να μπει μέσα σου. Οφείλεις να μείνεις ανεπηρέαστος και να μην απαρνηθείς το Θεό αφαιρώντας τη ζωή σου.
Υποδείξεις ανθρώπων που δεν απέκτησαν ποτέ παιδιά.
Κανείς δε μπορεί να με εμποδίσει εάν εγώ θέλω να πάω νωρίτερα να βρω το δημιουργό μου επειδή πολύ απλά βιάζομαι να τον συναντήσω. “I Really wanna see you Lord but it takes so long, my Lord”, όπως λέει ο George Harrison στο τραγούδι του My sweet lord. Έχω δώσει εντολή εκεί που πρέπει, ότι σε περίπτωση θανάτου μου δεν επιθυμώ εκκλησιαστική ταφή αλλά αποτέφρωση. Στον κλίβανο και τέλος. Και άσε τους παπάδες να σκούζουν περί κόλασεως. Τα λεφτά που θα χάσουν σκέφτονται.
Αρχίζει να βγαίνει ο ήλιος και εγώ έχω χαθεί στις σκέψεις μου. Δεν έχω πολύ ώρα ακόμα. Να και η βιογραφία του Χίτλερ. Γιατί την επέλεξα, δε ξέρω. Σίγουρα ούτε ναζιστής είμαι, ούτε φασίστας. Ένας προφανής λόγος είναι επειδή αυτοκτόνησε. Εδώ βέβαια μπορούμε να μιλήσουμε για πράξη δειλίας σε αντίθεση με τους προηγούμενους αυτόχειρες. Για λόγους που βαριέμαι να αναλύσω τώρα αλλά που είναι γνωστοί σε όλους. Υπάρχουν βέβαια ιστορικοί που υποστηρίζουν ότι δεν πέθανε αλλά βρήκε καταφύγιο στην Αργεντινή…
Α ναι! Θυμήθηκα γιατί ξεχώρισα το συγκεκριμένο βιβλίο. Διαβάζοντας πρόσφατα για τους διάσημους αυτόχειρες του προηγούμενου αιώνα και ειδικά για την περίοδο του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, ανακάλυψα κάτι που με εντυπωσίασε.
Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, τέσσερις πασίγνωστοι άνθρωποι του πνεύματος αυτοκτόνησαν την περίοδο που ξεκίνησε η παντοδυναμία των Ναζί.
Πιο συγκεκριμένα η δική μας Πηνελόπη Δέλτα αφαίρεσε τη ζωή της τον Απρίλιο του 1941, την ημέρα που μπήκαν τα γερμανικά στρατεύματα στην Αθήνα.
Η Ρωσίδα ποιήτρια Μαρίνα Τσβετάγιεβα αμέσως μετά την εισβολή των Γερμανών τον Ιούνιο του 1941 στη Σοβιετική Ένωση, φεύγει τρομοκρατημένη από τη Μόσχα και ζώντας σε άθλιες συνθήκες και αδυνατώντας να ανταπεξέλθει οικονομικά, θα κρεμαστεί ένα μήνα αργότερα.
Η Αγγλίδα μυθιστοριογράφος Βιρτζίνια Γουλφ, μετά την καταστροφή του σπιτιού της στο Λονδίνο από τους βομβαρδισμούς των Γερμανών και φοβούμενη για την τύχη του Εβραίου άντρα της από τους Ναζί, γεμίζει τις τσέπες του παλτού της με πέτρες και βουτάει σε ποταμό όπου και πνίγεται. Τέλος, ο Αυστριακός συγγραφέας Στέφαν Τσβάιχ, κυνηγημένος από τους Ναζί λόγω της Εβραϊκής καταγωγής του και απογοητευμένος από το μέλλον της Ευρώπης και του πολιτισμού της εξ αιτίας του Χίτλερ, θα δώσει τέλος στη ζωή του το Φεβρουάριο του 1942…
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χίτλερ απέτυχε δύο φορές να εισαχθεί στην σχολή καλών τεχνών όταν ήταν νέος. Τί ειρωνεία. Καμιά φορά ο άνθρωπος έχει μεγάλες προσδοκίες και όταν αυτές δεν πραγματοποιούνται, αισθάνεται
απογοητευμένος, πέφτει σε βαριά κατάθλιψη. Οι ποιητές Μπλοκ, Μαγιακόφσκι και Γιεσένιν, έδωσαν τα πάντα για τη ρωσική επανάσταση, αγωνίστηκαν μέσα από τα γραπτά τους και τελικά νίκησαν. Πολύ σύντομα όμως, μετά την άνοδο των μπολσεβίκων στην εξουσία απογοητεύτηκαν από το πως εξελίχθηκε η επανάσταση και απομυθοποίησαν την πορεία της Σοβιετικής Ένωσης σε τέτοιο βαθμό, που έπεσαν σε βαριά κατάθλιψη και αφαίρεσαν οι ίδιοι τις ζωές τους.
Η αυτοχειρία αυτών των ανθρώπων εν κατακλείδι, είχε παγκοσμίως αντίκτυπο. Μετά από τόσα χρόνια, μιλάμε ακόμα γι΄αυτούς. Άφησαν σημαντικό πνευματικό έργο για τις επόμενες γενιές και θα μνημονεύονται εσαεί.
Όταν όμως γίνεται αυτόχειρας ένας συνηθισμένος άνθρωπος όπως εγώ, που μετά βίας με γνωρίζουν πενήντα με εξήντα άτομα, τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση; Μερικές δακρύβρεχτες αναρτήσεις στα social media και αυτό ήταν. Θα χαθώ στη λήθη του χρόνου. Πώς σκέφτηκα να βάλω τον εαυτό μου στην ίδια θέση με όλους αυτούς τους γίγαντες του πνεύματος;
Σε λίγη ώρα θα είμαι παρελθόν και σε λίγα χρόνια θα είναι σα να μη πέρασα ποτέ από εδώ. Δεν πρόκειται ποτέ κανείς να με μνημονεύσει στο μέλλον όπως έκανα εγώ σήμερα για όλους αυτούς.
Άφησα τελευταίο το αγαπημένο μου ποίημα της Ντόροθι Πάρκερ από τη συλλογή “Ανακεφαλαίωση” :
“To ακουαφόρτε είναι πικρό,
σου καίει το λαρύγγι.
Το ξυραφάκι κοφτερό
και η θηλιά σε σφίγγει.
Τα όπλα είναι παράνομα
και τα χαπάκια επίσης.
Βρωμάει το γκάζι άσχημα
καλύτερα να ζήσεις”.
Και αυτός ο αναθεματισμένος ήλιος, έχει λούσει στην κυριολεξία πια το δωμάτιο.
