[…Ο εγγονός του HGO
Γεννήθηκε υπό κράτηση.
Η Ε. Σάντσεζ, χήρα του Oesterheld
Μεγάλωσε τον Μάρτιν
Σαν αληθινή του μητέρα.
Η ζωή εφευρίσκει
Θαυμάσιους τρόπους
Να εναντιώνεται
Στην μοίρα,
Δεν νομίζετε;…]
[…Στα γαλάζια στενά της πόλης, εκεί που μπορεί στα αλήθεια η σιγαλιά να αναμετρηθεί με τον ίδιο της τον εαυτό, έτσι ρομαντικά, με μια δόση ανίκητης υπερβολής, τα παιδιά λένε μια ιστορία. Χρησιμοποιούν παράξενες λέξεις και όταν κάποιος περαστικός κάνει πως περνά από τα δρομάκια εκείνοι σταματούν να μιλούν. Κρατούν τις ανάσες τους, μετακινούνται στηριγμένοι στον τοίχο του παλιού υφαντουργείου, έτοιμοι να τρέξουν, αν χρειαστεί.
Όμως εγώ, θες επειδή η μοναξιά των τελευταίων, δυστοπικών ημερών έχει καταβάλλει το πλήθος, θες επειδή οι ήρωες είναι δικοί μου και οι προτιμήσεις και το ίδιο το πεπρωμένο τους ακόμη περισσότερο, πιάνω από την αρχή το νήμα της ιστορίας.
Και ξεχωρίζω το όνομα του Hector German Oesterheld, του διάσημου καρτουνίστα που έπεσε θύμα ενός άγριου και ψυχρού πολέμου. Ο Oesterheld δεν βρέθηκε ποτέ. Χάθηκε μαζί με τα κορίτσια του, μαζί με χιλιάδες Εβραίους, αντιφρονούντες, μέλη της αριστεράς. Μόνον η σύζυγός του και οι ήρωες της φαντασίας του θα απομείνουν για να διηγηθούν χρόνια μετά το φοβερό δράμα της δεκαετίας του ΄70. Εκείνη, μητέρα ανάμεσα στις μητέρες της πλατείας του Μαίου, χιλιάδες λευκά κεφάλια, χιλιάδες περιστέρια που μπορούν αν το θελήσουν να κρύψουν τον ουρανό. Ο HGO, όπως έμεινε γνωστός στα εξώφυλλα των ιλουστραίησον που σήμερα συνθέτουν την κληρονομιά ενός μοντέρνου καλλιτέχνη, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και με την θαυμάσια αλληγορία του άπλωσε μια γέφυρα ανάμεσα στο έργο του και το μέλλον. Ανάμεσα στην εποχή του και την ίδια την ιστορία που σήμερα προελαύνει με την γνώριμη, αριστοκρατική καταστροφή της, ουδέτερη και αυθεντική. Κατάλοιπο της ανθρωπότητας που διαβαίνει από σελίδα σε σελίδα…]
The Eternonaut τιτλοφορείται το κόμικ που ντεμπουτάρει το 1957 και που για μια διετία δημοσιεύεται σε συνέχειες στην εφημερίδα Hora Cero. Η απήχηση της ιστορίας του Oesterheld θα τον αναδείξει σε μία από τις μεγαλύτερες μορφές της αργεντίνικης τέχνης που συνθέτει μες σε δύσκολους καιρούς, στοιχεία της επικαιρότητας και ενδείξεις από ρεύματα που υπακούουν σε ένα είδος θαυμαστού και θαυμάσιου ρεαλισμού. Ο Oesterheld προβάρει στο έργο του το ασφυκτικό, κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον του Μπουένος Άιρες, καθώς ο λαός αυτής της μεγάλης χώρας μαστίζεται από διαρκή καθεστώτα, εκπληρώνοντας προσωποπαγή πεπρωμένα. Η ανθρώπινη επινοητικότητα, η καλοσύνη ως ύστατος λόγος, το είδος της ομορφιάς που γεννιέται μες στον μεγαλύτερο κίνδυνο, αντίφαση και απόδειξη της ανθεκτικής φύσης της, η πραγματοποίηση του ανέφικτου ως απειλή και ως φιλοδοξία ανθρώπινη, διαμορφώνουν τις συντεταγμένες του παράξενου κόσμου που μας κληροδοτεί ο Oesterheld. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο δημιουργός παρέμεινε κρυμμένος , προχωρώντας στις δημοσιεύσεις του και έχοντας πλήρη επίγνωση της πρακτικής που εφαρμόζουν τα καθεστώτα για να σφραγίσουν την ισχύ τους. Ο Hector German Oesterheld χάνεται μαζί με τις τέσσερις κόρες του, δύο εκ των οποίων εκείνη την εποχή κουβαλούσαν καινούριες ζωές. Η πρακτική της εξαφάνισης, εξαιρετικά συνηθισμένη για τις χούντες της Αργεντινής θα στιγματίσει μια ολόκληρη ιστορική περίοδο. Τα δημοκρατικά καθεστώτα και η εβραϊκή κοινότητα της πόλης θα αναλάβουν το δύσκολο έργο της παραδοχής από την πλευρά της πολιτείας που παραμένει για χρόνια προσκολλημένη στο παρελθόν δίχως τα αντανακλαστικά που θα επιτρέψουν στην διαμόρφωση μιας συλλογικής, εθνικής συνείδησης. Ωστόσο, σήμερα o Hector German Oesterheld, οι άτυχες κόρες του, οι χιλιάδες των εξαφανισμένων από την Αργεντινή και την Χιλή του Πινοσέτ, πρόσωπα που μέσω της απουσίας τους εντείνουν το δράμα και κυκλώνουν με όρους τραγωδίας μια ολέθρια εποχή, διαθέτουν τις δικές τους φωτισμένες σελίδες στο μεγάλο βιβλίο της παγκόσμιας, λαϊκής καταγραφής.
Οι ήρωες του Oesterheld προσπαθούν να αποφύγουν μια παράξενη εισβολή. Μια δηλητηριώδης χιονόπτωση σκοτώνει κάθε μορφή ζωής και καταστρέφει κάθε ένδειξη ανθρώπινου πολιτισμού. Μερικοί φίλοι χάνονται κάπως έτσι στην άκρη του δρόμου. Φανταστείτε την σιωπή του χιονιού και τον ήρωα με μια αυτοσχέδια στολή, γυρεύοντας προμήθειες στο κέντρο της πολιτείας. Ύστερα φανταστείτε τις δυνάμεις του στρατού ακροβολισμένες στην πόλη, με ημιαυτόματα machine gun τελευταίας έκδοσης, θωράκια από ελαφριά υλικά, κοκάλινες μπότες σκληρού πλαστικού. Που τριγυρνούν στους δρόμους και ελέγχουν την κυκλοφορία, δίχως να γνωρίζουν την έκβαση των πραγμάτων και δίχως καμία αντίληψη του στυγνού ρεαλισμού που λάμπει γύρω τους. Ξέρετε, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην ομορφιά και τις περίφημες ιδέες του ήρωα που αν το θέλει, μπορεί να ξεπεράσει με επιτυχία κάθε δυσκολία.
Ο νεαρός τέλειωσε την κουβέντα του και έπειτα σώπασε στην άκρη του στενού. Πίσω του μια ανακοίνωση για τον ετήσιο χορό των προσκόπων που τελικά ακυρώνεται λόγω ενός τρομερού ξεσπάσματος της πανδημίας που μας κατατρέχει εδώ και δεκαετίες. Ο καιρός έχει αγριέψει, η φύση ορίζει τον κόσμο με τον παλιό, καλό, δοκιμασμένο τρόπο. Μαστίγιο και δόξα, άθροισμα στο πεπρωμένο του καθενός μας και την κοινή μας μοίρα.
[..Οι αρχές φάνηκαν με ένα περίπολο στην επάνω γωνιά του δρόμου. Έγνεψαν στα παιδιά του γαλάζιου δρόμου να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Όλοι τους υπακούσανε, μόνον ο Χέκτορ σκαρφίστηκε κάτι που τον έκανε να ακολουθήσει με καθυστέρηση τους άλλους.
Ο Eternonaut ζωγραφισμένος στον βορεινό τοίχο του παλιού υφαντουργείου με αποφασιστικό βήμα και το πρόσωπό του γεμάτο από χιλιάδες άλλα πρόσωπα, τυχαία μάτια, προτεταμένες παρειές , τυχαία χαμόγελα, τυχαίοι θάνατοι, τυχαία έγχορδα, τυχαία ταξίδια, πιθανές αναχωρήσεις, αδειανά δωμάτια, χιλιάδες ολόλευκες μητέρες. Το έργο του Χέκτορ, είναι βέβαιο θα χαθεί κάτω από μια καταρρακτώδη βροχή. Και αν γλιτώσει υπάρχει πάντα η υπηρεσία του δήμου που αναλαμβάνει διαρκώς παρόμοιους καθαρισμούς, σβήνοντας κάθε ίχνος από την φαντασία του Χέκτορ. Αυτό μοιάζει να είναι το καθήκον κάθε εξουσίας, ψιθύρισα καθώς οι ήρωές μου περνούσαν στο δικό μου πάνθεον, στο δικό μου, φανταστικό τέμπλο.
Ωστόσο αυτός ο Eternonaut από σήμερα φαντάζει ξανά πιθανός. Αυτός που κάποτε κοσμούσε το σαλόνι της ημερήσιας Hora Cero αν θέλετε να ξέρετε.
Όσο για τον Hector German Oesterheld αυτός υπήρξε στα αλήθεια και χάθηκε μαζί με χιλιάδες άλλους αντιφρονούντες της αργεντίνικης χούντας. Όλες οι ιστορίες από εκείνα τα μέρη φανερώνουν τον αναγκαίο ηρωισμό με τον οποίο σαν από κατάρα, προσπαθούν να επιβιώσουν άνθρωποι όπως ο Hector. Η δόξα της ζωής και η φλόγα της διαμορφώνουν το άλλο άκρο της συλλογικής ύπαρξης από όπου αντλούν. Εντός τους πλάθεται η ζωή με τις διακυμάνσεις της. Μερικά ιλουστραίησον αφηγούνται το ωραίο ρίσκο αυτής της τελετής.]
Απόστολος Θηβαίος
