Μπιουνγκ -Τσουλ Χαν | Η κοινωνία της διαφάνειας

Απόσπασμα από το κεφάλαιο: “Η κοινωνία της θετικότητας”, σελίδες: 17,18.


Η κοινωνία της θετικότητας δεν επιτρέπει αρνητικά συναισθήματα. Έτσι, ξεμαθαίνεις ν’ αντιμετωπίζεις τις δοκιμασίες και τον πόνο, και να τους δίνεις μορφή. Κατά τον Nietzsche, σ’ αυτήν ακριβώς τη διαβίωση μέσα στο αρνητικό οφείλει η ανθρώπινη ψυχή το βάθος, τη μεγαλοσύνη και τη δύναμή της, ενώ και το ανθρώπινο πνεύμα είναι ένας επώδυνος τοκετός: “Εκείνη η ένταση της ψυχής στην ατυχία, που καλλιεργεί τη δύναμη της, […] η επινοητικότητά της και η ανδρεία της στο να υφίσταται, να αντέχει, να ερμηνεύει, να εκμεταλλεύεται την ατυχία και ό,τι άλλο είχε ποτέ από βάθος, μυστήριο, μάσκα, πνεύμα πανουργία και μεγαλείο – δεν της δόθηκαν μέσω του πόνου, μέσω της πειθαρχίας του μεγάλου πόνου;”* Η κοινωνία της θετικότητας είναι εν τω μέσω ριζικής αναδιοργάνωσης της ανθρώπινης ψυχής. Κατά τη διαδικασία της θετικοποίησης της, ο Έρωτας μετατρέπεται σε μια σύνθεση ευχάριστων συναισθημάτων και συγκινήσεων χωρίς επιπλοκές ή συνέπειες. Ο Alain Badiou, στο Εγκώμιο για τον έρωτα, παραπέμπει στις κοινοτοπίες των διαδικτυακών τόπων για ερωτικές γνωριμίες: “Μπορούμε να είμαστε ερωτευμένοι χωρίς να ερωτευθούμε (sans tomber amoureux)!” ή “Μπορείς κάλλιστα να ερωτεύεσαι χωρίς να βασανίζεσαι!”.** Ο έρωτας εξημερώνεται, θετικοποιείται και γίνεται μια βολική φόρμουλα κατανάλωσης. Ο σκοπός είναι να αποφευχθεί οποιοδήποτε τραύμα. Ο πόνος και το πάθος είναι μορφές της αρνητικότητας: από τη μια, υποτάσσονται στην απόλαυση χωρίς αρνητικότητα ͘από την άλλη, αντικαθιστώνται από ψυχικές διαταραχές όπως η εξάντληση, η κόπωση και η κατάθλιψη, που μπορεί να οφείλονται στο πλεόνασμα θετικότητας.

*Friedrich Nietzsche, Πέρα από το Καλό και το Κακό, μτφρ. Ζήσης Σαρίκας (Πανοπτικόν, 2012)

**Alain Badiou, Éloge de l’amour (2009)

Η κοινωνία της διαφάνειας - Μπιούνγκ-Τσουλ Χαν - Opera, 2015
Μετάφραση: Ανδρέας Κράουζε

Αφήστε μια απάντηση