Γράφει ο Ελευθέριος Μακεδόνας
Ο “δον Χουλιάν” είναι η βίβλος τού αποστάτη : του παραβάτη, του εξωμότη, του αποσυνάγωγου, του αιρετικού : με τον “δον Χουλιάν” ο Γκοϊτισόλο τα βάζει με όλους και με όλα, επιχειρεί δια της λογοτεχνίας να ξεριζώσει από μέσα του ό,τι τον έχει καθορίσει, στιγματίσει και τελικά ‘βρομίσει’ αθεράπευτα : πρώτα από όλα όμως, ο “δον Χουλιάν” είναι το απόλυτο μυθιστόρημα της εσωτερικής κάθαρσης από τη βρομιά τού έθνους και της πατρίδας : ο Γκοϊτισόλο ανήκει στους λίγους κι εκλεκτούς : από τη μάζα τού ανθρώπινου κοπαδιού, λίγοι μόνο είναι έτοιμοι να αποκηρύξουν ολοκληρωτικά, να ξεράσουν από μέσα τους τα δηλητηριώδη οξέα τού έθνους, που αποβλακώνουν – την ήδη αποβλακωμένη και πολλαπλά επιβαρυμένη – ανθρώπινη διάνοια, την υποτάσσουν, τη χειραγωγούν, την εκμεταλλεύονται, τη διαβρώνουν και τελικά την καταπίνουν κι αυτήν και τις θλιβερές σάρκες που την πλαισιώνουν : μ’ άλλα λόγια, ο Γκοϊτισόλο υπήρξε ένας εξαιρετικά θαρραλέος άνθρωπος : από εκείνους που δεν φοβούνται να σταθούν μόνοι τους απέναντι στο κάθε έθνος – τα ονόματα δεν έχουν καμιά σημασία, τουναντίον, η ίδια η πεμπτουσία τού εθνικισμού υπήρξε πάντα το όνομα – και να το φτύσουν : να το υβρίσουν, να το βιάσουν κι αυτοί με τη σειρά τους, – όπως τους βίασε κι αυτό κατά συρροήν, – να ασελγήσουν πάνω στο πρησμένο από εθνική περηφάνια κορμί του, να το ακρωτηριάσουν, να το διαμελίσουν και τελικά να το εξαλείψουν : άπαξ δια παντός : και έτσι να αποκαθαρθούν οι ίδιοι : να εξιλεωθούν για όλους τους φόνους που έχουν διαπραχθεί στο όνομα όχι μόνο του δικού τους, αλλά όλων των εθνών : να φτάσουν στην έκσταση μιας μεθυστικής ελευθερίας, στην οποία απουσιάζει εντελώς η εθνική όπως και κάθε άλλη ταυτότητα, να αποτινάξουν όλες τις αλλεπάλληλες επιστρώσεις σκουριάς που έχει αποθέσει το έθνος ανά τους αιώνες πάνω τους με τη μορφή τής “συλλογικής συνείδησης,” η οποία δεν διαφέρει και πολύ από την “εθνική συνείδηση” : συνειδησιακά φαντάσματα, φαντάσματα συνειδήσεως όλες τους, που γεννώνται, αναπαράγονται και θεριεύουν από τη φαντασιακή ιδιοσυστασία τού ανθρώπινου νου : και φτάνουν τελικά να τον δυναστεύουν, να τον εξουσιάζουν, να τον εξωθούν στα πιο ειδεχθή εγκλήματα : ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία ξεβράζει αποτρόπαια διαμελισμένα πτώματα τα οποία κατασπάραξε το φάντασμα του εθνικισμού : το πιο τρομακτικό ίσως από τα ανθρώπινα φαντάσματα : φάντασμα επινοημένο από εμάς, όπως και κάθε άλλο φάντασμά μας, ιδεατό φρούριο πίσω από τα ψεύτικα τείχη τού οποίου τρέχουμε να κρυφτούμε σε αναζήτηση μονιμότητας και ασφάλειας : και όμως, έρχεται η στιγμή που το φάντασμα αυτό παίρνει σάρκα και οστά κι από ασφαλές καταφύγιο της φαντασίας μας μεταβάλλεται αίφνης σε απτή και ζοφερή πραγματικότητα που απαιτεί αμέτρητες ανθρωποθυσίες στον ήδη αιματοβαμμένο βωμό της : όμως αυτήν τη φορά, ειδικά αυτό το έθνος, το πιο απεχθές ίσως από όλα τα υπόλοιπα έθνη, το πιο βίαιο και σιχαμερό, η Ισπανία, επιτέλους θα πεθάνει :
αποβιβαστείτε!
και, βγαίνοντας από το γοργό πλοίο του Ταρίκ, θα πατήσεις το πόδι σου στην ολέθρια χώρα και θα αναλάβεις τη γενική διεύθυνση των επιχειρήσεων θα μεταμφιέσεις σε καρπέτους τους σκληροτράχηλους και ορεσίβιους πολεμιστές σου ώστε αυτοί να διεισδύσουν μυστικά στο ποδοσφαιρικό και ταυρομαχικό πλήθος
θα καταλάβεις εκκλησίες, βιβλιοθήκες, στρατόπεδα, το μοναστήρι τού Γιούστε, το Σαν Λορένθο ντελ Εσκοριάλ, τον Λόφο των Αγγέλων
θα απελευθερώσεις το τζαμί τής Κόρδοβα, τη Χιράλδα, την Αλάμπρα
θα ισοπεδώσεις το παλάτι του Κάρλος τού Πέμπτου στη Γρανάδα
θα εγκαταστήσεις το χαρέμι σου μέσα στον κήπο τού Ελ Ρετίρο
θα υποδαυλίσεις την αποστασία των μουλαδίων και θα διαδώσεις την κορανική προπαγάνδα
όταν πια η θρασύδειλη Χερσόνησος θα παρουσιάζει πολλαπλές εστίες μόλυνσης και όταν η οργανική της αντίσταση θα έχει αρχίσει να καταρρέει, τότε εσύ θα προχωρήσεις στην οριστική και βάναυση επίθεσή σου
κραδαίνοντας τα αιχμηρά όπλα τής προδοσίας, επικεφαλής των Μαροκινών ατάκτων σου
ένα έθνος θερμοκέφαλων ηλιθίων – σ’ αυτό τουλαχιστον δεν διαφοροποιείται από οποιοδήποτε άλλο έθνος – κι επιπλέον ένα έθνος πολεμοχαρών κι αιμοδιψών βραδύνοων που έχουν για κοινό τους παράγοντα τη φασιστική τους χαρακτηροδομή κι οι οποίοι έχουν γαλουχηθεί επί αιώνες με τις αρχές τού πολέμου, της βίας, της κατάκτησης, του σφαγιασμού, εκνευριστικά επιρρεπείς στις γνωστές γλυκανάλατες πατριωτικές συναισθηματικές τους εξάρσεις, οι οποίες κυριολεκτικά αποτελούν ‘κόκκινο πανί’ για την πένα τού Γκοϊτισόλο :
ύστερα, ανακαλούν νοσταλγικά κοινές μνήμες και ιστορικά γεγονότα που μοιράστηκαν τα οποία τους γυρνάνε πάλι πίσω, σ’ εκείνες τις παλιές, καλές μέρες τής γενναίας και ψημένης στον πόλεμο νεότητάς τους : τότε που όπλα και γράμματα συναδελφώνονταν σε ένα ανδροπρεπές όλον και κατίσχυε εκείνη η τρυφερή, όσο και παθιασμένη στράτευση στην Παγκόσμια επιχείρηση σωτηρίας : μετά από ένα ελαφρύ κολατσιό, τσουγγρίζοντας τα ποτήρια τους με το ισπανικό κρασί και εκβιάζοντας το συναίσθημα μέχρι να τους πάρουν και τους δύο τα δάκρυα
θυμάσαι;
τι εξαιρετικοί άνθρωποι!
ζήτω η Λεγεώνα!
και τότε, ο καριόλης ο καρντάσης
ναι, μέσα από το χαράκωμα
και εγώ με το πολυβόλο
τους γαμήσαμε
χα χα!
τους κάναμε σκόνη
σαν τις μύγες
τακ, τακ, τακ, τακ!
α, τί εποχές και εκείνες
κι αυτό το περιώνυμο, περιούσιο έθνος των ηλιθίων, ήρθε επιτέλους η ώρα να πεθάνει : κι αφού δεν κατέστη δυνατόν να πεθάνει δια της βίας ιστορικά, τουναντίον νεκρανασταίνεται διαρκώς από τις διαδοχικές, ηθικές πρωτίστως ήττες του, θα πεθάνει τώρα με ύπουλο και άνανδρο τρόπο : όπως ακριβώς του αρμόζει : με τον ίδιο άνανδρο τρόπο που το ατίμασε κάποτε κι ο δον Χουλιάν – ή Ούλιαν ή ίσως και Ουρμπάνο, Ουλμπάν ή Μπούλιαν, ποιος ξέρει, άλλωστε τα ονόματα σε κάθε περίπτωση δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία : σημασία έχει ότι πριν πολλούς αιώνες ναι, η Ισπανία ηττήθηκε και ηττήθηκε λόγω του προδότη Χουλιάν που άνοιξε τις πύλες τής Χερσονήσου στον Ταρίκ και στα στίφη των μαροκινών του ατάκτων : και μόνο με τον ίδιο αυτόν τρόπο μπορεί να ηττηθεί και πάλι σήμερα : αυτήν τη φορά με την προδοσία ενός άλλου, φανταστικού Χουλιάν : που μπορεί να είναι και πραγματικός : άλλωστε σημασία δεν έχει αν η καταστροφή θα είναι φανταστική ή πραγματική : σημασία έχει με κάθε τρόπο η καταστροφή να επαναληφθεί! : και να συνεχίσει να επαναλαμβάνεται ες αεί : μέχρις ότου η Ισπανία αφανισθεί : και για να συμβεί αυτό πρέπει κανείς να τη χτυπήσει αλύπητα, με άνανδρο και άτεγκτο τρόπο, στα σημεία ακριβώς που την πονάνε περισσότερο : με το ίδιο εκείνο μαχαίρι που κι η ίδια κραδαίνει απειλητικά αιώνες τώρα κατά των ινδιάνων, των μαροκινών, των αράβων, των εβραίων, των κομμουνιστών, των ομοφυλόφιλων, των διανοουμένων, των φτωχών και των αδυνάμων : μια καλή αρχή θα ήταν να ξεκινήσει κανείς από τη λογοτεχνία της:
… διαλέγοντας τώρα τον χαρτόδετο τόμο με τα χίλια καλύτερα ποιήματα του ιδιώματος : το “Δύο του Μαΐου,” το σονέτο τού Ενρίκε Λόπεθ Αλαρκόν! : μόλις και συγκρατώντας τα σάλια σου καθώς αποθέτεις το στιβαρό κουφάρι μιας αλογόμυγας και τσακ! : consummatum est : θρυμματισμένος ο αψεγάδιαστος ενδεκασύλλαβος, μουντζουρωμένο το καλοδιατυπωμένο τερτσέτο : πνίγοντας στο λαρύγγι σου το ουρλιαχτό τού Ταρζάν : θυελλώδης χαρά που πανηγυρίζει και ξεχειλίζει…
όμως η λογοτεχνία εκπηγάζει από τη γλώσσα, γι’ αυτό και η γλώσσα πρέπει οπωσδήποτε να αποκαθηλωθεί κι αυτή, να απομυθοποιηθεί πλήρως, να γελοιοποιηθεί : για ποια ισπανική γλώσσα άλλωστε μπορούν να μιλούν οι υπερφίαλοι ισπανοί εθνικιστές; : αυτήν που οφείλει το μισό σχεδόν λεξιλόγιό της στη γλώσσα των αράβων, των πιο μισητών κατακτητών στην ιστορία τού ισπανικού έθνους; : η παράθεση μερικών μόνο από τα αμέτρητα αραβικά της δάνεια αποτελεί το πιο αδιάσειστο επιχείρημα ενάντια στην πραγματικά γελοία ιδέα τής ‘καθαρότητάς’ της :
και καλπάζοντας μαζί τους σε ξέφρενο γιουρούσι θα λεηλατήσεις κάμπους γεμάτους με βαμβάκι, χαρουπιές, αλφάλφα
θα αδειάσεις χαβούζες και δεξαμενές, θα ισοπεδώσεις μαγαζιά και προκυμαίες, θα καταστρέψεις τσιφλίκια και χάνια θα λεηλατήσεις οντάδες, ντουλάπες, χολ
θα φορτωθείς στις πλάτες σου σοφάδες, τάπητες, μπρίκια, σελτέδες
θα ρημάξεις κασαμπάδες και θα θυσιάσεις κοπάδια ζώων, θα αρπάξεις από την ενθουσιασμένη νύφη το προικιό της, από την κιμπάρισσα τα τζιβαέρια της, από τον πλούσιο κατσιρματζή την καχπέ του, θα στερήσεις από τον ώριμο κύριο τον σιμσιλέ του
θα αποσύρεις το σκάκι από τις σκακιστικές λέσχες, το κατράμι από τους δρόμους θα απαγορεύσεις άπαξ δια παντός κάθε λογής μπαϊράμια και γλέντια, τεμενάδες και μπαχτσίσια, θα καταργήσεις τα μεταδοτικά, γεμάτα ευφορία χάχανα
η γλώσσα πρέπει να πεθάνει με όλη της τη σκευή : τα σημεία στίξης είναι καιρός να καταργηθούν ή τουλάχιστον η χρήση τους να ελαχιστοποιηθεί : να αλλάξει ο ρόλος τους μέσα στο κείμενο : να βρουν νέες λειτουργίες, νέες σημασίες ή και καμία, γιατί όχι; : γιατί να μην αποτελούν απλά διακοσμητικά στοιχεία τα οποία ο συγγραφέας χρησιμοποιεί κατά το δοκούν, χωρίς καμιά ιδιαίτερη σκέψη ή σκοπιμότητα, απλά και μόνο ως μία ακόμη έκφραση της απόλυτης ελευθερίας του να γράψει όπως και ό,τι θέλει; : γράμματα κεφαλαία και μικρά, διαχωρισμοί μεταξύ των φράσεων και των νοημάτων, κατάλοιπα ενός δογματικού παρελθόντος που κι αυτά πρέπει να εξαλειφθούν πάραυτα: όσο για τις λέξεις ας αποδεσμευθούν επιτέλους κι αυτές από τα δεσμά των γραμματικών και νοηματικών κανόνων τού παρελθόντος, ας αφεθούν να χορέψουν ελεύθερες μέσα στο κείμενο, ας πάρει η καθεμιά τους αυθαίρετα τη θέση που αυτή θέλει, ούτως ή άλλως η αρχαία μας πεποίθηση ότι λέξη και κόσμος ταυτίζονται, σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ακούγεται ως γελοία :
με μεγάλη υπομονή κατά τις καθημερινές σου επισκέψεις στην παλιά και αφιλόξενη βιβλιοθήκη έφτασες στο σημείο να διαπιστώσεις όλες τις υπερβολές τής λέξης : πόση άχρηστη αναπαραγωγή καρκινικών κυττάρων, πόσα ύπουλα και παρασιτικά εξογκώματα! : λέξεις, εκμαγεία κούφια από μέσα, δοχεία κενά που απλώς παράγουν ήχο : ποιο κακό μικρόβιο ξέρανε τον καρπό σας και τον κατέφαγε μέχρι που έμεινε μόνο το κουκούτσι; : η κατ’ επίφασιν υγεία σας δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας χυδαίος αντικατοπτρισμός : το ασταμάτητο πηγαινέλα σας από τον ένα αιώνα στον άλλο έχει διασκορπίσει όλη σας τη δύναμη : έσβησε πια το φως τού φωτοστέφανου που κάποτε σας περιέβαλε : πάνε ήδη δέκα χιλιάδες χρόνια από τότε που πέθανε το άστρο που το εξέπεμπε : ήρθε η ώρα να εκδώσουμε το πιστοποιητικό τού θανάτου σας : η δουλοπρέπεια και η μαλθακότητα που επιδεικνύετε συστηματικά επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι είστε βαθιά ανήθικες : είστε ύπουλες τσατσάδες, πόρνες που το παίζουν ευυπόληπτες, έτοιμες ανά πάσα στιγμή να πουλήσουν τον εαυτό τους στον τελευταίο και πιο βρομερό πλειοδότη : η σιμωνία είναι ο βαστάζος σας : αχόρταγες, πλοκαμοειδείς, κοραλλιογενείς, μεγαλώνετε και πολλαπλασιάζεστε πάνω στο χαρτί πνίγοντας την αλήθεια πίσω από τη μάσκα σας : ώς πότε θα κρατήσει η τυραννία σας; : τα ευγενή αισθήματα τα οποία υποτίθεται ότι υπηρετείτε σαπίζουν μέσα στον βόθρο τής ιστορίας : εκλογές ,[1] πατριωτικές ωδές, σονέτα πλημμυρισμένα από την πεμπτουσία της θρησκευτικότητας! :
μήπως κι η θρησκευτικότητα δεν είναι κι αυτή μια γλώσσα; : μήπως και η θρησκεία δεν ανήκει κι αυτή καθαρά και μόνο στην επικράτεια του συμβολικού, του ιδεατού, με άλλα λόγια του μη υπαρκτού; : μήπως και το έθνος δεν αποτελεί ένα είδος θρησκείας; : “Δεν έχουμε να κάνουμε εδώ με κάποιο παραδοσιακό θρησκευτικό δόγμα, αλλά με ένα είδος κοσμικής θρησκείας, στον πυρήνα τού οποίου βρίσκεται η λατρεία τού έθνους, εν προκειμένω του σερβικού έθνους,” γράφει ο Ivan Čolović[2] με βάση την εμπειρία του από το δικό του εξίσου καταστροφικό έθνος, το σερβικό : και μήπως η γλώσσα δεν έχει αποτελέσει ιστορικά το σημειολογικό δεκανίκι και της θρησκείας και του έθνους; : “Αφ ης στιγμής δεχόμαστε ότι οι εθνικές ταυτότητες περιλαμβάνουν και αρκετά ‘θρησκευτικού χαρακτήρα’ συστατικά στοιχεία, – ότι δηλαδή στην πραγματικότητα, αποτελούν πολύ συχνά ‘κοσμικές θρησκείες,’ – τότε σχεδόν κάθε συζήτηση γύρω από τη γλώσσα και την ταυτότητα της ομάδας εκ των πραγμάτων άπτεται των ιερών ζητημάτων,” προσυπογράφει την τοποθέτηση του Čolović ο John Edwards[3] : γι’ αυτό λοιπόν για να πεθάνει οριστικά η Ισπανία – αλλά και κάθε άλλο έθνος – δεν αρκεί μόνο να εξαλειφθεί η εθνική της λογοτεχνία – επομένως και η γλώσσα της – πρέπει να ξεριζωθεί και η θρησκεία της : κυρίως αυτή μάλιστα, διότι όπως έχει παρατηρήσει και πάλι ο Edwards, σε περιόδους κατά τις οποίες η γλώσσα υποχωρεί ως πιο αδύναμο συστατικό στοιχείο της ταυτότητας των ανθρώπων η θρησκεία την υποκαθιστά άμεσα ως σαφώς ισχυρότερο[4] : και ποιος θα ήταν ο πιο αποτελεσματικός, ο πιο ύπουλος, ο πιο σαδιστικός και συνάμα απολαυστικός τρόπος να απαλείψει κανείς την απεχθή ισπανική (καθολική) θρησκεία; : μα φυσικά το σεξ : ο βασικός πυρήνας γύρω από τον οποίο έχει αναπτύξει η θρησκεία την ανόητη και αναληθοφανή επιχειρηματολογία της, ο κύριος στόχος εναντίον του οποίου έχει εξαπολύσει το άνανδρο, θρασύδειλο, μισανθρωπικό της μένος ανά τους αιώνες : ο νέος Ταρίκ κι οι μαροκινοί του άτακτοι λοιπόν από εκεί πρέπει να ξεκινήσουν : να βιάσουν με τον πιο ανοικτίρμονα, ιερόσυλο, πρόστυχο αλλά κι εκστατικό τρόπο το ανέραστο, παρθένο, αποξηραμένο από την αγαμία αιώνων κορμί τής εκνευριστικά σεμνότυφης και θεούσας Ισπανίας :
τα ρωμαλέα τους φίδια φουσκώνουν πρόστυχα κάτω από τα μακριά τους ρούχα και περιμένουν σε κατάσταση πυρετώδους έντασης μπροστά από τις γυναίκες, οι οποίες, με τα χέρια τους σταυρωμένα, προσπαθούν να εξορκίσουν την ουράνια οργή απαγγέλοντας προσευχές : κάποιες απ’ αυτές αφήνουν λίγα χρήματα στο παγκάρι : άλλες κάνουν τάματα αποθέτοντας αναμμένα κεριά και αναθηματικές λάμπες μπροστά από τα εικονίσματα των αγίων : μουρμουρητά όλο θλίψη ανεβαίνουν προς τον ουρανό αναμεμειγμένα με το άρωμα του θυμιατού : όταν ο λακές έχει πια τελειώσει με το κήρυγμά του και μοιράζει ήδη τη θεία κοινωνία, όλες τους γονατίζουν και βγάζουν έξω τις γλοιώδεις τους γλώσσες ώστε να λάβουν την όστια και να την καταβροχθίσουν μεμιάς, λαίμαργα, με επιδέξια και αστραπιαία συσταλτή κίνηση : τρίμματα χασίς τα οποία αναμείχθηκαν με το αλεύρι μόλις το παπαδοπαίδι έστρεψε για ένα δευτερόλεπτο την προσοχή του αλλού προκαλούν μια ξαφνική ριπή σεξουαλικού πυρετού : οι θεούσες σχίζουν τα ρούχα τους, κυλιούνται στο έδαφος, φτύνουν, αφρίζουν, αρχίζουν να αυνανίζονται : ανασηκώνοντας τις φούστες τους, προσπαθούν να συνουσιαστούν οι μεν με τις δε χωρίς να δίνουν καμία σημασία στις διαμαρτυρίες τού μπερδεμένου οιωνοσκόπου : είναι η στιγμή που επιλέγουν οι άτακτοι μαχητές σου για να αναλάβουν δράση : οι γελοίες στολές με τις οποίες είχαν μεταμφιεστεί πέφτουν από πάνω τους, αποκαλύπτεται ότι το άσπρο μεταξωτό τουρμπάνι που φορούσαν έκρυβε από κάτω ένα άλλο τουρμπάνι μαύρο και τα σγουρά μαλλιά τους : ανηλεώς μοιράζονται μεταξύ τους το ιερό λάφυρο, επιτίθενται και καρφώνουν τα δηλητηριώδη κεντριά τους : οι σκηνές σεξουαλικού οργίου πολλαπλασιάζονται, όπως και τα βογγητά τρόμου και έκστασης των τρυπημένων από τα αραβικά φίδια δεσποινίδων : το αίμα κυλάει με ακόρεστη ορμή, η λογική τού θανάτου επιβάλλεται : από το αχανές κλίτος τού ναού θαυμάζεις το σκαιό και βάναυσο θέαμα :
πατρίς, θρησκεία, οικογένεια : έθνος, εθνική λογοτεχνία, εθνικές παραδόσεις, οι ταγοί τού έθνους, η εθνική κληρονομιά, η τρισχιλιετής εθνική ιστορία : “λέξεις, εκμαγεία κούφια από μέσα, δοχεία κενά που απλώς παράγουν ήχο” : και άλλες πολλές χιλιάδες κενές περιεχομένου λέξεις : όπως η ελεύθερη (ή ανελεύθερη) αγορά, η κατανάλωση, η επιχείρηση, η εργασία, το θέαμα : ο Γκοϊτισόλο υπήρξε φίλος του Γκυ Ντεμπόρ κατά τα χρόνια τής διαμονής του στο Παρίσι και γνώρισε από πρώτο χέρι τις φιλοσοφικές ιδέες των Καταστασιακών : η αποστολή τού Ταρίκ σήμερα (ό,τι ίσχυε το ’70 όταν έγραφε το βιβλίο ο Γκοϊτισόλο ισχύει πανομοιότυπα και μάλιστα σε ακόμη εντονότερο βαθμό) δεν είναι καθόλου απλή : σήμερα, περισσότερο από ποτέ ο στόχος δεν είναι απλώς να εξαλειφθεί από τη συνείδηση των ανθρώπων η ανόητη ιδέα τού έθνους και οι σχετικές με αυτό ιδέες τής οικογένειας και της θρησκείας : πρέπει να εξαλειφθεί και κάθε άλλη κούφια λέξη, κάθε κενή περιεχομένου ‘μεγάλη ιδέα,’ κάθε ένα από τα εκατομμύρια λεκτικά ναρκωτικά που έχουν εν τω μεταξύ συσσωρευθεί : το ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, βρισκόμαστε πάλι αντιμέτωποι με τα ίδια αιώνια προβλήματά μας, τα οποία όχι απλώς δεν έχουν λυθεί αλλά διαρκώς αποκτούν νέες μορφές και γιγαντώνονται, δεν οφείλεται (μόνο) στην ανικανότητα των πολιτικών ηγεσιών μας : οφείλεται πρωτίστως σ’ αυτήν την αναπόδραστη ροπή μας προς το ναρκωτικό τής λέξης και της ιδέας : και η ιδέα, η λέξη διαχωρίζουν και σπέρνουν διχόνοια και έριδες μεταξύ των ανθρώπων : εξουδετερώνουν κι αποβλακώνουν κάθε ορθή κρίση και σκέψη : γι’ αυτό λοιπόν, επιτέλους :
αγάπη, στα σκουπίδια : πατρίδα, στα σκουπίδια : θεοί και βασιλιάδες, στα σκουπίδια : ας σκάβουν και ας κυλιούνται καλύτερα στον βρομερό σας υπόνομο τα γουρούνια : τα μιαρά σας κουφάρια είναι τόσο πολλά που έχουν ξεχειλίσει και την ίδια τη θάλασσα : άσε όλα τα βιβλία μες στη σκόνη τους : ποιήματα, πνευματικά ρεψίματα, βορβορυγμοί τής ψυχής : πόσους Παρνασσούς να βγάλεις στο σφυρί και πόσες Ακαδημίες να ξεπουλήσεις! : κάτω όλα τα απανθίσματα, οι ανθολογίες, τα ανθέμια, οι ανθοκομίες, τα άνθη μιγκέ! : ήρθε η ώρα να καθαρίσουμε επιτέλους όλα τα ζιζάνια : η λέξη πέθανε και είναι τώρα η μεθυστική πρόκληση της δράσης που σε καλεί κοντά της : μην το ξεχνάς, Ουλμπάν : η βία δεν έχει μιλιά : καμιά λέξη δεν πρόκειται να σου χρησιμεύσει αν θες να λεηλατήσεις, να καταστρέψεις, να βιάσεις, να προδώσεις
ας πετάξουμε στα σκουπίδια ό,τι βρομιά έχει συσσωρευτεί εδώ και χιλιάδες χρόνια στα τοιχώματα του μυαλού μας, ας το αδειάσουμε από κάθε μιαρή λέξη κι ας επιτρέψουμε στην αλήθεια να ανθίσει και πάλι μέσα μας : την απλή αλήθεια της πρωτόγονης ζωικής μας φύσης, του οργανισμού, των φυσικών παρορμήσεων, του σεξ :
ανακαλύπτεις τώρα προς μεγάλη σου έκπληξη ότι πρόκειται γι’ αυτό ακριβώς, ναι, μα φαίνεται καθαρά πλέον, αυτό είναι, δεν χωράει η παραμικρή αμφιβολία, ω θεέ μου, μα ποιος να το ‘λεγε, πρόκειται για το Μουνί
το Μουνί, ναι, το Μουνί
δεν το πιστεύετε;
κοιτάξτε το καλά
το Μουνί
το εθνικό έμβλημα της χώρας τής γελοιότητας
όλων εκείνων των γελοίων υποκειμένων που τα σέρνει η τρίχα τού μουνιού τής μουνικής χώρας τής μουνοφόρου γελοιότητας όπου το καθετί γαμιέται και ξε-γαμιέται και καταλήγει μια και καλή στην Αυτού Αγιοσύνη του το Μουνί
το Μουνί
σύμβολο του σπασαρχιδίζοντος και σπασαρχιδικού μουνοαιωνόβιου μουνέματός σας
του μουνίξερου και μουνησίσοφου μουνοποιείου τής αρχιμουνικής και σμιχτομουνικής μουνοπαρούσας μουνίασής σας
διάολε, το Μουνί το ίδιο!
τελικά το μήνυμα που μας στέλνει ο Γκοϊτισόλο με τον “δον Χουλιάν” του δεν είναι μόνο ένα μήνυμα προσωπικού μίσους κατά της δικής του πατρίδας τής Ισπανίας που του κατέστρεψε τα παιδικά του χρόνια, που τον κυνήγησε και τον κάτσιασε ψυχολογικά : είναι ένα κάλεσμα να αποτινάξουμε από πάνω μας κάθε εσωτερικό ζυγό, κάθε τυραννία : να κατανοήσουμε κατ’ αρχάς ότι πουθενά και σε κανέναν δεν οφείλουμε τίποτε : σε κανένα παρελθόν δεν χρωστάμε κάτι : τίποτε δεν μας δεσμεύει από το να ζήσουμε στο παρόν απολύτως ελεύθεροι : αρκεί να μην συνεχίσουμε οικειοθελώς να παραμένουμε προσκολλημένοι στα εσωτερικά δεσμά μας : τα οποία παρεμπιπτόντως είναι δεσμά ιδεατά : δημιουργημένα από αιώνες ανθρώπινης σκέψης και διάνοιας : που απαντούν στο βασικό εσωτερικό ανθρώπινο αίτημα για ασφάλεια και βεβαιότητα : η οποία ωστόσο δυστυχώς δεν υπάρχει : η εμμονή μας στην πεποίθηση ότι υπάρχει, ενάντια σε κάθε πραγματικό δεδομένο, είναι η μόνη αιτία τής εσωτερικής σκλαβιάς μας : και των αμέτρητων εθνικών, θρησκευτικών και άλλων πολέμων μας, όλης αυτής της μικρότητας, της διαστροφής, της καταστροφής από την οποία ποτέ δεν μπορέσαμε να απαλλαγούμε και ούτε και θα απαλλαγούμε ποτέ με βάση τα δεδομένα που διαθέτουμε μέχρι στιγμής : όμως το όλο ζήτημα μπορεί τελικά να είναι πολύ πιο απλό, μας λέει ο Γκοϊτισόλο : δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη, ούτε χρονοβόρες διανοητικές διεργασίες : πέταξε όλα τα σκουπίδια από μέσα σου σε μια στιγμή, μας λέει, και ω του θαύματος! : είσαι ξαφνικά για πρώτη φορά ελεύθερος :
η πατρίδα είναι η μητέρα κάθε διαστροφής : και ο πιο γρήγορος και αποτελεσματικός τρόπος για να θεραπευτούμε απ’ αυτήν είναι να την πουλήσουμε, να την προδώσουμε : να την πουλήσουμε; : αντί πινακίου φακής ή με αντάλλαγμα ολόκληρο το Περού, για κάτι που να αξίζει πολύ ή για τίποτε απολύτως : σε ποιον; : μα σ’ αυτόν που θα δώσει τα πιο πολλά : ή έστω να τη δώσουμε τζάμπα στον οποιονδήποτε, δηλητηριώδες δώρο, σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε ή δεν θέλει να μάθει τίποτε γύρω απ’ αυτήν : σε έναν πλούσιο ή σε έναν φτωχό, σε έναν εντελώς αδιάφορο, σε κάποιον ερωτευμένο : για την πολύ απλή, και επαρκή, χαρά τής προδοσίας και μόνο : μόνο και μόνο για να απελευθερωθούμε από εκείνο που μας δίνει μια ταυτότητα, που μας ορίζει : που μας μετατρέπει, χωρίς τη δική μας θέληση, σε φερέφωνα ενός πράγματος που έρχεται και μας κολλάει μια ετικέτα και που κατασκευάζει για ‘μάς μια μάσκα : ποια πατρίδα; : όλες : του παρελθόντος, του παρόντος, του μέλλοντος : τις μεγάλες και τις μικρές, τις ισχυρές, τις μίζερες : κατά συρροήν ξεπούλημα, έγκλημα κατ’ εξακολούθησιν, προδοσία μόνιμα ενεργοποιημένη : να πουλήσουμε τη Χαλδαία στην Αίγυπτο
την Αίγυπτο στην Περσία
την Περσία στη Σπάρτη
τη Σπάρτη στη Ρώμη
τη Ρώμη στους Βάρβαρους
τους Βάρβαρους στο Βυζάντιο
το Βυζάντιο στο Ισλάμ
να αφεθούμε στο διεγερτικό παιχνίδι των διαφορετικών συνδυασμών και ν’ αποκομίσουμε από την κάθε μία πώληση το οποιοδήποτε κέρδος αποκομίσουμε : οικονομικό, σωματικό ή πνευματικό : ή, σε τελική ανάλυση, μόνο και μόνο για την απλή χαρά που θα μας δώσει η καλή πράξη τής δωρεάς μας, για τη μεθυστική ικανοποίηση που θα λάβουμε από την πράξη αυτή καθ’ αυτήν : προδοσία σοβαρή, προδοσία χαρούμενη : προδοσία προμελετημένη, προδοσία χωρίς καμιά σκέψη : προδοσία κρυφή, προδοσία φανερή : προδοσία αντρίκια, προδοσία πούστικη : όλα να τα βγάλουμε στο σφυρί : ιστορία, πίστεις, γλώσσα : παιδική ηλικία, τοπία, οικογένεια : να απορρίψουμε την ταυτότητα, να ξαναξεκινήσουμε από το μηδέν : Σίσυφος μαζί και Φοίνικας που αναγεννάται από τις ίδιες του τις στάχτες :
μία τζούρα χασίς ελαφρώς πιο δυνατή από τη συνηθισμένη αρκεί : και η κατάλληλη δόση ζεστής, πηχτής κτηνωδίας : ο Ταρίκ είναι δίπλα σου και στα μάτια του είναι σαν να φωλιάζει το αδυσώπητο βλέμμα μιας τίγρης
και βρίσκεσαι αίφνης στο δικό σου προσωπικό Μαρόκο, ολομόναχος, περιφερόμενος χωρίς κανέναν απολύτως σκοπό στους θορυβώδεις δρόμους τής Ταγγέρης, χωρίς πατρίδα και θρησκεία, χωρίς κανέναν σεξουαλικό φραγμό, χωρίς κανένα ‘πρέπει’ ή ‘δεν πρέπει,’ – ο Γκοϊτισόλο υπήρξε ομοφυλόφιλος, – χωρίς καθόλου δόγματα και ανόητες πίστεις : καπνίζοντας χασίς και δίνοντας για πρώτη φορά μια ευκαιρία στην έκσταση της fanā[5] να ανθίσει μέσα σου : γιατί ο Γκοϊτισόλο πέρα από συγγραφέας μυθιστορημάτων και δοκιμίων, πέρα από ανταποκριτής πολέμου και δημοσιογράφος, πέρα από ενεργός ακτιβιστής, υπήρξε και ένας σοβαρός μελετητής τού σουφισμού, της πιο υψηλής και ευγενούς κορύφωσης της μωαμεθανικής θρησκείας :
μία ακόμη μέρα, μία ακόμη μάχη, μία ακόμη απόβαση, μία ακόμη νίκη : γιατί η ελευθερία δεν είναι κάτι το στατικό : ακόμη κι όταν θεωρείς ότι ο εχθρός έχει κατατροπωθεί, πάντα υπάρχει η πιθανότητα να ανασυνταχθεί και να σε απειλήσει πάλι : οφείλεις να βρίσκεσαι διαρκώς σε μια κατάσταση εσωτερικής έντασης κι επαγρύπνησης : να παρακολουθείς στενά κάθε κίνηση του εαυτού σου, που απειλεί να σε βάλει ξανά σε τροχιά παρακμής κι εκφυλισμού : μνήμες και παλιές φαντασιοπληξίες μπορεί να αναδυθούν ανά πάσα στιγμή από ένα παρελθόν που πίστευες πως είχες αφήσει πίσω σου για πάντα : ελλοχεύει συνεχώς ο κίνδυνος ,η πατρίδα, η θρησκεία, η οικογένεια, τα πιστεύω σου να αναδυθούν από τις ίδιες τους τις στάχτες και να σε διεκδικήσουν εκ νέου : και τότε εσύ θα πρέπει να ενωθείς ξανά με τους ατάκτους τού Ταρίκ, να ρουφήξετε κι οι δυο σας μερικές τζούρες κιφ από το ίδιο τσιγάρο και να διασχίσετε για μία ακόμη φορά τα νερά τού στενού προς την απέναντι μεριά τής θάλασσας, εκεί που διαγράφεται μονίμως απειλητική η δηλητηριώδης ουλή :
μετά, θα τραβήξεις το κορδόνι των περσίδων χωρίς να ρίξεις ούτε μία ματιά προς την εχθρική ακτή, προς τη δηλητηριώδη ουλή που εκτείνεται πέρα ώς πέρα στην απέναντι μεριά τής θάλασσας : ο ύπνος βαραίνει τα βλέφαρά σου και κλείνεις τα μάτια : το ξέρεις, το ξέρεις πολύ καλά : αύριο είναι μια διαφορετική μέρα, αύριο η εισβολή θα ξεκινήσει και πάλι από την αρχή
[1] Είδος βουκολικής ποίησης, με καταβολές που ανάγονται στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα και σημαντική παρουσία στην ευρωπαϊκή ποίηση της Αναγέννησης.
[2] Ivan Čolović, The Balkans: The Terror of Culture. Essays in Political Anthropology (Baden-Baden: Nomos, 2011), 164. Η έμφαση δική μας.
[3] John Edwards, Language and Identity. An introduction (New York: Cambridge University Press, 2009), 101.
[4] Edwards, Language and Identity, 114.
[5] Ο όρος fanā προέρχεται από τον χώρο τού Σουφισμού. Λέγεται ότι για πρώτη φορά τον χρησιμοποίησε ο Σούφι δάσκαλος Abū Sa‘īd al-Kharrāz († 899), όμως αυτή η άποψη ενδέχεται να μην είναι και τόσο ακριβής. Σε μεγαλύτερη έκταση ο όρος χρησιμοποιήθηκε από τον μεγάλο μυστικό Bayazid Bisṭami († 848 ή 874). Σημαίνει δε την εξαφάνιση, την εκμηδένιση του Εαυτού, του Εγώ. Ο δάσκαλος Hujwīrī (π. 1009-1072/77), τον όρισε ως “την καταστροφή τής αυταπάτης ότι οι ενέργειες ενός συγκεκριμένου ατόμου είναι δικές του” (βλ. Wilcox, Andrew, “The dual mystical concepts of Fanā and Baqā in Early Sufism,” British journal of Middle Eastern studies 38, no. 01 (2011), 7). Η εξάλειψη του Εγώ θεωρήθηκε από όλες τις μεγάλες Ανατολικές θρησκευτικές παραδόσεις ως η εκ των ων ουκ άνευ συνθήκη για την ένωση με τον ‘Θεό,’ για τη ‘νιρβάνα,’ την έκσταση.
