χρονιά δεύτερη
λ ι μ ά ν ι 8ο
Μάιος 2025
Αναγνώσεις μελών της λέσχης
Ξέρετε πώς είναι με τα ημερολόγια. Πρόκειται για πολύτιμα ακριβοθώρητα κιτάπια που άλλοτε τα τηρεί κανείς με συνέπεια στα όρια του ψυχαναγκασμού και άλλοτε τα αποχωρίζεται προσωρινά, μέχρι να τα ανασύρει από την κρυψώνα τους και να τα ξαναζωντανέψει.
Κάπως έτσι έγινε και στο 7ο λιμάνι του Απριλίου, όπου έφτασαν (28 Απριλίου 2025) στο 11 της οδού Φειδίου πολλοί και έγινε μια όμορφη και γόνιμη συζήτηση για το βιβλίο των Εκδόσεων Μονόκλ ΣΑΡΑΝΤΑ ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟ ΔΙΗΓΗΜΑ του Ζουζέ Αντόνιου Αλμέιντα, παρουσία του μεταφραστή Νίκου Πρατσίνη, που μίλησε για το βιβλίο και των επίσης ομιλητών- εισηγητών Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη και Δινονύση Σκλήρη. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Πορτογαλίας, αλλά δεν κατέστη δυνατόν να τεκμηριωθεί εδώ στο ημερολόγιο της Στεριανής Ζάλης. Αναζητείστε το βιβλίο και το τι έχει γραφεί γι’ αυτό!
Σαράντα δύο ποιήματα και ένα σύντομο διήγημα στη Βιβλιοnet
Η επόμενη συνάντηση (21 Μαΐου 2025) αποτέλεσε το εδώ στη συνέχεια σχολιαζόμενο 8ο λιμάνι, στο οποίο ο Αντώνης Τσόκος προσκάλεσε τα μέλη της λέσχης να διαβάσουν κατά κύριο λόγο ποιήματά τους, αν θα είχαν κάποια που θα επέλεγαν να διαβαστούν, ή και ποιήματα επιλογής τους, με σκοπό την ακόμα μεγαλύτερη εξοικείωση των μελών με τα κείμενα εκείνα που συγκινούν το κάθε μέλος, παρακινώντας το μέσα από τη συζήτηση να φέρει και τους άλλους πλησιέστερα στα στοιχεία εκείνα που προξενούν τις σπίθες αυτής της συγκίνησης. Όχι απαραίτητα μέσω κριτικού σχολιασμού και επιχειρημάτων, ίσως και μόνο δια του προσωπικού χρωματισμού της ανάγνωσης- απαγγελίας.
Στη βραδιά συμμετείχαν ενεργά διαβάζοντας, σχολιάζοντας, επερωτώντας, συγκρίνοντας και επαναλαμβάνοντας αναγνώσεις από άλλη απαγγέλουσα φωνή τα μέλη*:
Νίκος Βαξεβανίδης
Κατερίνα Βυζά
Γιώργος Γεωργόπουλος
Κατερίνα Γκιουλέκα
Δημήτρης Κάβουρας
Μαριάννα Κίτσου
Νίκος Ορφανός
Βασίλης Παυλίδης
Ειρήνη Πυλαρινού και ο
Αντώνης Τσόκος
*πρόκειται για τα παρόντα εκείνη την ημέρα μέλη
Διαβάστηκαν και σχολιάστηκαν αρκετά δημοσιευμένα και μη ποιήματα, από τα οποία τα μέλη επέλεξαν να παρουσιάσουμε εδώ τα ακόλουθα, τα οποία παρατίθενται σε κατάλογο περιεχομένων και στη συνέχεια ολόκληρα:
«ΠΟΡΕΥΘΕΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΥΣΑΤΕ …», Γιάννης Βαρβέρης
ΣΚΙ, Γιάννης Βαρβέρης
ΕΛΙΣΑΒΕΤ, Σάκης Σερέφας
ΜΑΡΙΑ και ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, Σάκης Σερέφας
ΒΑΡΔΙΑ ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ, Γιώργος Λ. Οικονόμου
ΓΡΑΙΚΟΠΙΘΗΚΟΣ, Σαμψών Ρακάς
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΘΥΡΩΡΩΝ, Αντώνης Τσόκος
ΑΙΘΕΡΟΒΑΤΗΣ, Ειρήνη Πυλαρινού
ΦΩΤΕΙΝΑ ΜΕΤΕΩΡΑ, Ειρήνη Πυλαρινού
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΑΥΡΟ, Δημήτρης Κάβουρας
ΜΟΥΣΙΚΑ ΔΙΛΛΗΜΑΤΑ, Νίκος Βαξεβανίδης
ΔΙΧΩΣ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ, Μαριάννα Κίτσου
ΠΗΝΕΛΟΠΗ, Μαριάννα Κίτσου
ΚΑΛΥΨΩ, Μαριάννα Κϊτσου
ΣΤΟ BURBON ΣΤΑ ΕΞΑΡΧΕΙΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑ, Νίκος Ορφανός
ΔΙΠΤΥΧΟ, Νίκος Ορφανός
ΛΥΓΜΟΙ ΥΔΑΤΩΝ, Κατερίνα Γκιουλέκα
ΩΡΑ ΝΥΧΤΑΣ, Κατερίνα Γκιουλέκα
* * *
[«ΠΟΡΕΥΘΕΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΥΣΑΤΕ …»]
Σὲ βλέπω, σὲ ἀκούω ἢ σὲ διαισθάνομαι
πανέτοιμον γιὰ κήρυγμα κι ἀκόμα γιὰ τὸν δόλο ποὺ φροντίζει
νὰ μᾶς στριμώξει μὲ σολφίσματα στὸ ποίμνιο.
Θαυμάζω δὲ μὲ τί πραότητα καὶ καρτερία, μὲ τι μειδιάματα
ὀργανωμένος ὑποδέχεσαι βέβηλα ἐπιχειρήματα
γιὰ νὰ μᾶς πείσεις κάποτε
ὅποτε
πῶς ὅλη αὐτή μας ἡ ἄρνηση δὲν ἦταν
παρα ἕνας διάλογος βαθύτατης παραδοχῆς
μιὰ ὑπόγεια ἀνάγκη νὰ καμφθοῦμε, νὰ πιστέψουμε
μέρος σοφὸ κι ἐμεῖς τοῦ θείου σχεδίου.
Ὅμως νὰ ξέρεις πὼς τ’ ἀκοῦμε αὐτά
μὲ τὴν πιὸ στέρεη συγκατάβαση
χαρίζοντάς σου τὴ γλυκιὰ ψευδαίσθηση
νὰ ἐλπίζεις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ
(Ο άνθρωπος μόνος, Κέδρος, 2009)
[ΣΚΙ ]
Ακρίδα του ρίγους
το αυτί μου μια πίστα
η γλώσσα σου εξαίσιος σκιέρ
πεταχτών ελιγμών απίθανων ψιθύρων
με τινάζει στα σλάλομ τα’ ουρανού.
Μετά παίρνεις νωθρά το σουτιέν σου απ’ το πάτωμα
κουμπώνεις τη μελαγχολία του κόσμου
στον ήχο της κόπιτσας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ
(Αναπήρων πολέμου, Κέδρος 2008)
[ΕΛΙΣΑΒΕΤ]
Ακούει τη μάνα του μες στην κουζίνα
Να μαγειρεύει με το ράδιο ανοιχτό
Εκπέμπει ένα τραγούδι με ξένα λόγια, αργό λυπητερό.
Μες στο δωμάτιό του, απ’ τα’ ανοιχτό παράθυρο
Μπαίνει ο αχός του δρόμου, με ήχους μάχης μοιάζουν
Π’ αρπάζουν το νήπιο μυαλό του μαυλιστικά για λάφυρο:
Ένα αμάξι φρενάρει «Ε, Σπύρο!». Ένας σκύλος γαυγίζει.
Σκαρφαλώνει στην καρέκλα, τεντώνει τα πόδια
Και γέρνει να δει.
Διαβάτη που γελάς γοερά στο κινητό
Οδηγέ όταν κορνάρεις στο φανάρι
Στοχάσου: ίσως να ‘σαι δόλωμα πλανερό
Για ένα παιδί που σκύβει πεινασμένο
Έναν μεζέ αυτού του κόσμου να πάρει
ΣΑΚΗΣ ΣΕΡΕΦΑΣ
(Γιάννης Μαρία Χένριξ, Ίκαρος, 2013)
[ΜΑΡΙΑ και ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ]
—Ούτε που κατάλαβα, πώς έγινε το κακό.
Έσπασε το τακούνι, γλίστρησα κι έπεσα στο νερό.
Κολύμπι δεν ήξερα, με ρούφηξε στον πάτο με τη μία.
Όλοι χρωστάμε το θάνατό μας, εντάξει συμφωνώ.
Δεν έχω την απαίτηση να ήμουν μια ντόπια Οφηλία.
Μα θάνατος από τακούνι είναι μια σκέτη κοροϊδία.
—Περπατούσα πιο κάτω με τη φίλη της.
Μου μιλούσε κι εγώ κοίταγα τα χείλη της.
Όλα γίνανε σε μια στιγμή. «Ξαδέλφη!» φώναξα.
Και βούτηξα να τη σώσω. Καθώς βούλιαζα στο βυθό
«Ντίνο!» άκουγα να ουρλιάζει απ’ τη στεριά το πλάσμα
Που πριν ένα λεπτό του είχα πει σε ποθώ».
ΣΑΚΗΣ ΣΕΡΕΦΑΣ
(Γιάννης Μαρία Χένριξ, Ίκαρος, 2013)
[ΒΑΡΔΙΑ ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ]
Θέλω να μιλήσω
για τις γυναίκες αυτές
που πέρασαν όλο το βράδυ ξάγρυπνες
κρατώντας σ’ ένα κρεββάτι νοσηλείας
το χέρι ενός μοναχικού ανθρώπου
και το πρωί πριν τον αφήσουν
έσκυψαν και τον φίλησαν με συμπόνια
γιατί είδαν από κοντά πόσο αγώνα έκανε
τον θάνατο να ξεγελάσει
για μια ακόμα φορά
Για τις γυναίκες
που όταν φτάσουν σπίτι
θα το ξεχάσουν όλο αυτό
και θα πιαστούν με τα καθημερινά
Γιατί η ζωή δεν σε ρωτάει
πόσο θάνατο είδαν τα μάτια σου
αλλά αν έχεις τη δύναμη
παρ’ όλα αυτά
να συνεχίσεις
ΓΙΩΡΓΟΣ Λ.ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
(Η σιωπή της κερκίδας, Τύρφη, 2021)
[ΓΡΑΙΚΟΠΙΘΗΚΟΣ (απόσπασμα)]
Πρώτη του Μάη και η μνήμη
Στριφογυρνά όλη σε σένα
Τόσες ταφόπλακες
Τόσοι εκτελεσθέντες
Κι η σκέψη μου εμένα ‘κει
Πως δεν μ’ αγάπησες στ’ αλήθεια
Ή πως με αγάπησες επίτηδες
Αυτό είναι χειρότερο
Και ψάχνω το γιατί
Τολμάω και ρωτώ γιατί
Πρώτη του Μάη
Και ντρέπομαι πολύ
Τις μάνες με τα μαύρα ρούχα
Και τα κυπαρίσσια των νεκροταφείων
Τι να πρωτοπώ
Αν δεν πετύχει η αγάπη
Απέτυχες ως άνθρωπος
Ωραίο άλλοθι
Και οι σύντροφοι
Μου κόψανε την καλημέρα
Κι έχουνε δίκιο
Στέκομαι τώρα στο δωμάτιο
Σαν το ανεύρυσμα της ιστορίας
Κι αν κάτι με κρατάει στη ζωή
Είναι πως κι εγώ με περηφάνια
Θα στηνόμουν στο απόσπασμα
Για σένα
Αν και τώρα που το σκέφτομαι
Ίσως τα κάνει και χειρότερα αυτό
(για τους συντρόφους)
ΣΑΜΨΩΝ ΡΑΚΑΣ
(Γραικοπίθηκος Αυτοέκδοση Ιούνιος 2024)
[ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΘΥΡΩΡΩΝ]
Χτίσαμε ἕνα νεκροταφεῖο γιὰ μυρμήγκια, τὸ ἔργο μας ἴσωςμείνει στοὺς αἰῶνες ἄσημο. Τ’ ἀχάριστα αὐτὰ πλάσματα μετέτρεψαν τοὺς τάφους τους σὲ ἀποθῆκες, κουβαλώντας μέσα κάθε εἴδους τροφή. δὲν εἶναι ἱκανὰ νὰ διαχωρίσουν τὴ ζωὴ ἀπὸτὸν θάνατο. Στὰ κυπαρίσσια τοῦ κοιμητηρίου σμήνη τζιτζικιῶν παρουσιάζουν ἀφιλοκερδῶς τὸ πρόγραμμά τους.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΟΚΟΣ
(Συνεταιρισμός Θυρωρών, Κίχλη, 2024)
[ΑΙΘΕΡΟΒΑΤΗΣ]
Η ποίησή του
ένα φτερούγισμα δειλό
πουλί που όλο
δοκιμάζει τα φτερά του
Χρόνια τώρα
«Αύριο» λέει
«Αύριο, θα πετάξω».
ΕΙΡΗΝΗ ΠΥΛΑΡΙΝΟΥ
(αδημοσίευτο)
[ΦΩΤΕΙΝΑ ΜΕΤΕΩΡΑ]
Θέλει όταν γράφει
να βλέπει στο κενό
Εκεί που ο ήχος κάθε λέξης
σκάει στο άπειρο με κρότο
κι επιστρέφει δυνατός
Υπερβολίδα στο παρόν
Μετεωρίτης
Θραύσμα.
ΕΙΡΗΝΗ ΠΥΛΑΡΙΝΟΥ
(αδημοσίευτο)
[ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΑΥΡΟ]
Από τον Κύκλωπα έχασαν οι Λαιστρυγόνες,
ο Ιησούς από τον Βούδα.
Άτεκνοι στειρώνουν
με ηθική απαξία την πληρότητα,
για το πρακτέο
ετοιμάζουν τις λέξεις
παράγοντας το αναίτιο·
την ανάρρηση νοήματος
στο αψηλάφητο σώμα.
Στο ανένοχο λάθος,
στο απρόβλεπτο πάθος
για αίσιο μέλλον,
στην ακάθεκτη πάροδο
μεταπλάθουν τον εαυτό τους,
καθετί «αληθινό» είναι δικό τους·
ματαιοπονούν με ανεξήγητη χαρά.
Μοιραίο είναι στην Ιθάκη να γυρίσουν·
την βρήκανε και χάθηκαν.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ
(αδημοσίευτο)
[ΜΟΥΣΙΚΑ ΔΙΛΛΗΜΑΤΑ]
Ακούγοντας τον (μουσικό) Γιώργο Γεωργόπουλο
στο arTeo
(Ι)
Άλλοι εκστασιάζονται με Joy Division
Άλλοι ομνύουν στον Άκη Πάνου
Εγώ,
φύλακας ερειπίων
ισορροπώ
στο ενδιάμεσο, επικίνδυνο κενό.
(ΙΙ)
Ο δεξιοτέχνης μουσικός ή ο καταραμένος δημιουργός;
Ο χειριστής λέξεων ή ο ποιητής, δημιουργός κόσμων;
Η επιλογή,
ίσως,
οδηγεί στην αθανασία.
ΝΙΚΟΣ ΒΑΞΕΒΑΝΙΔΗΣ
(αδημοσίευτο, Μάϊος 2025)
[ΔΙΧΩΣ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ]
Άνθρωποι και ρολόγια σώπασαν
σταμάτησε ο χρόνος να κινείται
Χέρια τρεμόπαιζαν κενά
πίνακες ξέβαφαν
στο ένδοξο χάος των μουσείων
Ένας ξερακιανός
παραπατώντας ελαφρά
ανήγγειλε το νέο του θανάτου
Στο κοιμητήρι το θαλασσινό
ένα κοπάδι Άλμπατρος
συνόδευε τα μάτια
του ονείρου και της έκστασης
μακριά από τον στοχασμό
της αχανούς κοιλάδας του απείρου
Πιο κει
κάποιος με λόγια ακατάληπτα θρηνούσε:
Δεν είναι πια εδώ κανείς
για να σου δείξει πως μπορείς
να ζεις και να πεθαίνεις
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΙΤΣΟΥ
(αδημοσίευτο)
[ΠΗΝΕΛΟΠΗ]
Ισχυρίζονται πως είμαι εγώ
κάθε φορά που λένε το όνομά μου.
Είμαι πρόθυμη να πιστέψω
κάθε σημάδι αναγνώρισης
Άλλωστε, τα ονόματα
προσκολλώνται φριχτά στα σώματα
όπως ο χρόνος
προσκολλάται στα ρολόγια.
Tο σώμα μου
δεν έχει ρίζες
να χωθεί μέσα στις λέξεις
κι από τα ρολόγια
προτιμώ τα εκκρεμή
Ανησυχώ για αταξίδευτες αγάπες
τις μέρες
που πιστό σκυλί
στέκουν στα πόδια μου
Θα ήθελα
να κοιμηθώ και να ξυπνήσω
σε ένα δρόμο που δεν έχει επιστροφή
Το όνομά μου
να ήταν Αριάδνη
ή έστω ας με έλεγαν Ελένη
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΙΤΣΟΥ
(αδημοσίευτο)
[ΚΑΛΥΨΩ]
Φώτιζε το κερί.
Εκείνη
καθισμένη ακολουθούσε με τα μάτια
τη σκιά στο σκαλιστό τραπέζι
-άδεια τα πιάτα πεσμένα τα ποτήρια-
Ξέπλυνε με κρασί
τους όρκους
ο απόηχος γέμιζε το σπίτι.
Αναρωτήθηκε αν κάποτε υπήρξαν
οι στιγμές που πλάνεψαν με έξαψη το σώμα.
Ό,τι απέμεινε
έμοιαζε λεπτομέρεια μιας επιθυμίας.
Είναι αμνημόνευτα
όσα δε βλέπεις
σωπαίνουμε αβοήθητοι
χαμογελώντας
σαν να μη μάθαμε ποτέ πώς να μιλάμε.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΙΤΣΟΥ
(αδημοσίευτο)
Τα επόμενα ποιήματα διαβάστηκαν όπως δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στον ιστότοπο Νέον Πλανόδιον
[ΣΤΟ BURBON ΣΤΑ ΕΞΑΡΧΕΙΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑ]
https://neoplanodion.gr/2025/04/22/bourbon/
[ΔΙΠΤΥΧΟ]
https://neoplanodion.gr/2025/04/22/bourbon/
ΝΙΚΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ
(δημοσιευμάνα στο Νέον Πλανόδιον)
[ΛΥΓΜΟΙ ΥΔΑΤΩΝ]
Πρόλαβα τις προάλλες και πάτησα στεριά
απ’ τα κλειστά νερά του Böcklin
Τρίτωνες ρωμαλέοι γλιστρούσαν γύρω μου
(πιστή σωματοφυλακή) πυκνά
μη πίσω τους φανερωθεί μου η άβυσσος
κι από κοντά ένας μικρός ακέφαλος
τηγανισμένος γαύρος
βλέπεις που μόλις κι άωρα
είχα διερωτηθεί για κείνης της συνθήκης
τα μελλούμενα
την αμετάκλητη πραγματικότητα
μίας καμπής στη φυλογένεση των γεν(ε)ών
(τον αποχωρισμό απ’ των νερών βαθιά την αγκαλιά)
— Πλακούντας τέλος, κοπελιά, τέρμα τα βράγχια. Λάχνες
Άσε που κιόλας (στον ξύπνο) ήδη κόρη με κνήμες έχεις γεννηθεί
Ξεχνάς;
Μη σκας
ο δρόμος σου τελειώνει πάλι σε όχθη περατάρη—
Χάραμα με φυγάδευσαν με βιάση στη στεριά
κι εκεί μια κασετίνα μου έδωσαν
με εικόνες από την τοπογραφία των δακρύων
και τυλιγμένη μιαν ευχή ως κηδεμόνες
και νονοί προνοητικοί
απρόβλεπτα την ύστατη στιγμή
να αναβλύζω
κλάμα
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΚΙΟΥΛΕΚΑ
(Από τον συλλογικό τόμο ΔΕΚΑΕΞ ΓΡΑΦΙΔΕΣ ΤΕΧΝΟΥΡΓΟΥΝ
ΠΟΙΗΣΕΩΣ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΥΦΑΝΤΟ, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, 2024
Ι. ΜΑΛΑΜΑ επιμελήτρια, Κ. Θ. ΡΙΖΑΚΗΣ ερανιστής)
[ΩΡΑ ΝΥΧΤΑΣ]
Τη μοίρα του όπως καρτερεί
αηδόνι σε κλωνάρι
λ ά λ α
λ α λ ε ί ς;
λ α λ ώ
κλώθει αθώο προορισμό
αγκάθι στο κλαρί
τ ρ ύ π α
τ ρ υ π ά ς;
τ ρ υ π ώ
χρόνου ρυτίδα πάγωσε
τα φύλλα αφουγκραστήκαν’
βουβά η σελήνη δρόσιζε
το μαύρο του νερού
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΚΙΟΥΛΕΚΑ
(Από τον συλλογικό τόμο ΔΕΚΑΕΞ ΓΡΑΦΙΔΕΣ ΤΕΧΝΟΥΡΓΟΥΝ
ΠΟΙΗΣΕΩΣ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΥΦΑΝΤΟ, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, 2024
Ι. ΜΑΛΑΜΑ επιμελήτρια, Κ. Θ. ΡΙΖΑΚΗΣ ερανιστής)
Η τελευταία (επόμενη της εδώ σχολιαζόμενης) για φέτος συνάντηση της λέσχης (9ο λιμάνι) έγινε την Τετάρτη 18 Ιουνίου στις 19:30. Το βιβλίο που συζητήθηκε ήταν το:
“Το χρυσό μπούμερανγκ επιστρέφει: άκου” (CAConrad – Εκδόσεις Κείμενα). Προκάλεσε μια ζωηρή συζήτηση στην ομάδα.
Η Λέσχη Ποίησης Στεριανή Ζάλη σας εύχεται ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!
Συντόνισε ο οικοδεσπότης Αντώνης Τσόκος, ο οποίος είχε επιλέξει και την θεματική της βραδιάς.
(για την συνάντηση της Τετάρτης 21/05/2025 γράφει η Κατερίνα Γκιουλέκα.)