Λαϊκή Ψυχή Βαθιά / Λαϊκό Θεατράλε
Λαϊκό είναι ό,τι καταλαβαίνει η μάνα μας. Φέρ’ ειπείν, οι Πτυχιούχοι του Βακαλόπουλου, τα Minima Moralia του Adorno, όλος ο Γιάννης Χρήστου, το Μοντέλο του Κώστα Σφήκα, η Κωμωδία του Νευρικού Συστήματος του Ευγένιου Αρανίτση, το Bring me the head of Alfredo Garcia του Sam Peckinpah, η μεγαλοφυία του George Best, όλος ο Σταύρος Τορνές, και φυσικά το Tractatus του Ludwig Wittgenstein. Ο μεγαλύτερος Λαϊκός Ηθοποιός Όλων των Ενοχών είναι ο Buster Keaton, ο καλύτερος Λαϊκός Συγγραφέας Αστυνομικών είναι η Patricia Highsmith (κατά τα άλλα ο William H. Gass, παρέα με τον David Markson και τον Joseph McElroy), το σπουδαιότερο Λαϊκό Περιοδικό είναι το Luna Park του Marc Dachy (με δεύτερο το October και τρίτο το Δέντρο ισοβαθμώντας με το Κορέκτ), ενώ το δίχως άλλο ο πιο Λαϊκός Σύγχρονος Ζωγράφος είναι ο Γιώργος Χατζημιχάλης (σε απόσταση αναπνοής ακολουθεί ο Τάσος Παυλόπουλος). Ποιητές λαϊκούς θα βρούμε πολλούς, ανάμεσά τους ο Νίκος Καρούζος, ο Νικόλας Κάλας, και ο Nicholas Ray (ο οποίος έγραφε ποιήματα στη σελυλόζη).
Από Λαϊκά Δοκίμια συστήνω ανεπιφύλακτα αυτά του Δημήτρη Νικολαρεϊζη και του Νάσου Δετζώρτζη. Λαϊκούς εκδοτικούς οίκους διαθέτουμε τρεις ακραιφνώς λαϊκούς (Άγρα, Κίχλη, Στιγμή) και τρεις προσηλωμένα λαϊκούς (Εστία, Πόλις, Ίκαρος). Εκπομπή λαϊκή είχαμε μία, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι, τη Radio Propaganda/ Η Φωνή της Λαϊκής Ελίτ. Τέσσερις μπορούν να χαρακτηριστούν Μεγάλες Λαϊκές Ατάκες: “Χειρόγραφα Δεν Επιστρέφονται” (αγνώστου), “Πού να σου εξηγώ” (Sir Γρηγόρης Μπιθικώτσης), ῾῾῾Δεν μετανόησα, διότι δεν εννόησα᾽᾽ (Άκης Πάνου), και “Φέξε μου και γλίστρησα” (Dr Baba). Στο Βάθρο των Λαϊκών Όλων των Εποχών έχουμε τον Samuel Beckett, τον Νίκο Σκαλκώτα, και την Γερτρούδη Στάιν, ανάμεσά τους. Η πιο σημαίνουσα λαϊκή λέξη είναι η λέξη ῾῾Συντάραξη᾽᾽, μια λέξη που ουδεμία Υπουργός Πολιτισμού αντιλαμβάνεται το νόημά της διότι, βεβαίως, δεν έχει υπάρξει έως σήμερα λαϊκή Υπουργός Πολιτισμού.
Λαϊκό μυθιστόρημα-μαμούθ είναι, of course, το Infinite Jest (1079 πυκνές σελίδες) του Λαϊκού Βάρδου David Foster Wallace, ο οποίος καίτοι, όπως λένε, δεν είχε διαβάσει ποτέ την Αρχιτεκτονική της Σκόρπιας Ζωής του λαϊκού μεταϋπερρεαλιστή Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, είχε αναμφίβολα επηρεαστεί από αυτό το λαϊκό έπος. Δεν αντιλέγουμε στο ότι λαϊκό είναι επίσης το πενταμερές μυθιστόρημα 2666 του λαϊκού Χιλιανού Roberto Bolaño, καθώς και το μεταπικαρέσκο novel Άγριοι Ντετέκτιβ του ιδίου. Στην πρόσφατη σύσκεψή μας για την ίδρυση λαϊκού εντύπου που θα διανέμουμε στον δρόμο με τις φάμπρικες, η πρόταση να υιοθετήσουμε την μόνη γλώσσα, το μόνο ιδίωμα που καταλαβαίνουν βαθιά οι προλετάριοι και οι ξωμάχοι, ήτοι την ακραιφνώς εγελιανή γλώσσα, έγινε δεκτή με ενθουσιώδη χειροκροτήματα και ποδοκροτήματα.
Στο pop λαϊκό σύμπαν ξεχωρίζουν τα λαϊκά concept albums Trout Mask Replica του Μέγιστου Λαϊκού Μετασυνθέτη και Λαϊκού Μεταεξπρεσιονιστή εικαστικού Captain Beefheart και βέβαια το κραουτολαϊκό Monster Movie των μεταδιεθνιστών Can. (Στο Monster Moovie μάλιστα περιέχεται και η λαϊκή επιτυχία “You Doo Right” που αποτελεί το απόλυτο απολυτίκιο των Απολυτοερωτευμένων, όπως δήλωσε στο Κορέκτ ο Malcolm Mooney, αυτός ο τόσο λαϊκός τροβαδούρος και ποιητής, ο οποίος μάλιστα σημείωσε ότι το εν λόγω απολυτίκιο είναι η post-industrial εκδοχή της σπαρακτικά λαϊκής “Liebsnacht’’ του αποδεδειγμένα λαϊκού μουσουργού Robert Wagner. Στο Ναύπλιο, μάλιστα, έχουμε την εικαιρία να απολαύσουμε την μεταβαγκνερική Λαϊκή Ομαδική Έκθεση σε δημόσιο χώρο, στη λαϊκή οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου και έξω από την οικία του Νίκου Καρούζου, με τίτλο ῾῾Ούτε που μας δόθηκε μια εξήγηση για το Άρωμα των Λουλουδιών᾽᾽ (στίχος του Καρούζου, ασφαλώς), έκθεση την οποία επιμελήθηκε η λαϊκή ιστορικός & θεωρητικός τέχνης Φαίη Τζανετουλάκου, και στα εγκαίνια της οποίας ο λαϊκός εικαστικός Δημήτρης Παπαχρήστος επιτέλεσε τη λαϊκή περφόρμανς ῾῾Εκμαγεία Πόλης᾽᾽, αναφερόμενος λαϊκά στον Σπορέα του Jean-François Millet.
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
Ερωτευμένη Κυψέλη, 22.08.2020
ΥΓ. Το επόμενο Σάββατο, η συνέχεια.
Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης (Απρίλιος 1960) είναι συγγραφέας και σιτυασιονιστής.
