Q & A / reprise
- Μια μέρα που η μουσική σού φάνηκε εντελώς αχρείαστη.
Δεν υπήρξε τέτοια μέρα. Δεν θα υπάρξει. Ζω και ανασαίνω με τη μουσική.
- Πώς θα ξεκινούσες έναν φανταστικό διάλογο με τους Χέγκελ, Προυστ, Τζόις, Μίλερ, Ναμπόκοφ, Ντεμπόρ;
Χαίρε Γκέοργκ, χαίρε Μαρσέλ, χαίρε Τζέιμς, χαίρε Χένρι, χαίρε Βλαντιμίρ, χαίρε Γκι! Τι θα θέλατε να πιείτε, κρασί ή ουίσκι;
- Κάτι ελληνικό που δεν μπορεί να ειπωθεί σε ξένη γλώσσα.
Ο στίχος του Καρούζου, «Είμαι των άστρων ο σκύλος».
- Ο κρίσιμος έρωτας και η ερωτική κρίση.
Κάθε έρωτας είναι κρίσιμος. Ερωτική κρίση είναι η έκπτωση του αρχικού κοσμογονικού ερωτικού σκιρτήματος σε προσκοπισμό, διευθέτηση, και διαχείριση των κοινοχρήστων.
- Τρία πράγματα που θαυμάζεις σε μια γυναίκα.
Τις γάμπες, το βλέμμα, το θάρρος.
- Τρία πράγματα που ξέρεις για τις γυναίκες και για τους άντρες.
Για τις γυναίκες: συνήθως είναι ασαφείς, παραμένουν ωστόσο θελκτικές, μακάρι να ήσαν πιο θαρραλέες. Για τους άντρες: ξέρουν να είναι φίλοι, ξέρουν ακόμη να κλαίνε, ξέρουν να είναι (ορισμένοι) θεσπέσιοι εξεγερμένοι.
- Αγαπημένες πρόσφατες συγκινήσεις σε τραγούδι, ποίημα, ταινία, βιβλίο.
Τραγούδι, ξανά και πάλι, το «Famous Blue Raincoat» του Leonard Cohen. Ποίημα, ξανά και πάλι, το «Ουρλιαχτό» του Allen Ginsberg. Ταινία, ξανά και πάλι «Οι Αρμονίες του Werkmeister» του Bela Tarr. Βιβλίο, το «Accidental Genius», μια έξοχη βιογραφία του μεγάλου πρωτοπόρου John Cassavetes, γραμμένη από τον Marshall Fine.
- «Τόποι» στους οποίους συντελείται το «θαύμα» ή η «μαγεία» στις μέρες μας.
Τα φιλόξενα σπίτια των φίλων μου.
- Αγαπημένη στιγμή της ημέρας.
Το πρωί, όταν ακούω το πρώτο τραγούδι του εικοσιτετραώρου, ευωδιάζει ο καφές, και στρώνομαι στο γραφείο μου να γράψω ή να μεταφράσω.
- Πιθανοί λόγοι για τη μελαγχολία.
Ένας: όταν ορισμένοι άνθρωποι προδίδουν τον καλύτερό τους εαυτό.
- Οι παλιές και οι νέες συνήθειές σου.
Παλιές και νέες είναι ίδιες: διάβασμα, γράψιμο, μουσική, φιλίες, περιπλανήσεις στην πόλη, κινηματογράφος.
- Μια εμπειρία ή απόφαση που σε έχει αλλάξει ανεπιστρεπτί.
Όταν, στα δεκαέξι μου, αποφάσισα να μείνω πιστός στις προσηλώσεις μου.
- Κάποιες απαράβατες αρχές της ζωής σου.
Η επιμονή στην Αλήθεια, στην Ποίηση, στη Φιλία.
- Γράφοντας για το παρελθόν σου, γράφεις για…
… για πράγματα που παραμένουν επίκαιρα και σήμερα.
- Ο λογισμός και το όνειρο. Πώς μεταφέρονται στην πράξη και πώς συνδυάζονται στη ζωή;
Αυτό είναι το μικρό, μα σημαντικότατο, μυστικό του καθένα μας. Πάντως, πάνε παρέα. Αυτή είναι η περιπέτειά μας, η περιπέτεια όσων θέλουν να τιμούν τη φράση ενός ποιητή, «Ο Άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση».
- Τι συνιστά για σένα πειραματισμό στην καθημερινότητα και στην τέχνη;
Το να κάνω ένα δημιουργικό και γόνιμο σλάλομ ανάμεσα στα στερεότυπα.
- Στις μέρες μας όπου πολλά έχουν ειπωθεί με διαφορετικούς τρόπους μπορεί η τέχνη να φέρει ριζικές αλλαγές; Μπορεί να αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων και πώς;
Η ζωή των ανθρώπων αλλάζει όταν είναι πρόθυμοι να επιχειρήσουν αλλαγές, Η Τέχνη παραμένει πάντα ένα εφαλτήριο για πράξεις που τιμούν τον άνθρωπο. Όσο κι αν έχουν ειπωθεί πολλά, σχεδόν όλα, πάντα θα υπάρχει η επιθυμία των καλλιτεχνών να πουν τι φρονούν για τον Έρωτα, τη Ζωή, την Απώλεια.
- Στα γραπτά σου υπάρχει το δίπολο «εμείς» και «οι άλλοι». Ποια είναι τα δύο «στρατόπεδα»;
«Εμείς» είμαστε η Διευρυμένη Οικογένεια αυτών που επιμένουν να εκφράζονται και να δεξιώνονται τα θαύματα που συντελούνται κάθε μέρα, σχεδόν κάθε στιγμή. Οι «άλλοι» είναι οι ανήμποροι να αφουγκραστούν τη μελωδία των θαυμάτων.
- Τι οράματα και τι θυσίες απαιτεί η ζωή ενός μεγάλου δημιουργού; Υπάρχουν μεγάλοι σύγχρονοι δημιουργοί στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό και ποιοι από αυτούς διαβλέπεις ότι ενδέχεται να αποκτήσουν τις διαστάσεις ενός «μύθου»;
Ο καθείς και τα οράματά του, ο καθείς και οι θυσίες του. Μεγάλοι δημιουργοί είναι, πιστεύω, όσοι επιμένουν να κάνουν το δικό τους σε πείσμα των πάντων. Τέτοιος δημιουργός είναι σήμερα ο Ούγγρος σκηνοθέτης Bela Tarr, είναι συγγραφείς όπως ο Thomas Pynchon, είναι άνθρωποι γύρω μας, πλάι μας, που «με καρδιά από φλόγα και μυαλό από πάγο» εκφράζουν τον εαυτό τους και τους καιρούς μας. Και πάντα παραμένει μεγάλος δημιουργός ο Τροβαδούρος, ο Bob Dylan.
- Πράγματα που γίνονται γύρω σου και που σε κάνουν να αισιοδοξείς.
Η ύπαρξη της Φιλίας, των θάλπος των φίλων, το θάρρος των δημιουργών, τα χαμόγελα των ωραίων κοριτσιών, το ότι ο Dylan εξακολουθεί να μας προσφέρει αριστουργήματα.
- Τάσεις της σύγχρονης πραγματικότητας που σε στεναχωρούν.
Η αγένεια, η αγραμματοσύνη, η αγνωμοσύνη, που έχουν πλέον γενικευτεί σε φριχτό βαθμό.
- Κάτι που θεωρείς πρωτοποριακό ή επαναστατικό σε οποιοδήποτε τομέα.
Το να λες και να κάνεις τα δικά σου, ό,τι κι αν λέει ο περίγυρος, Παραμένει επαναστατική προσταγή η ρήση του Δάντη, «Segui il tuo corso, e lascia dir le genti!» Κι ακόμα, θεωρώ πρωτοποριακό και επαναστατικό, να διαβάζουμε σήμερα γόνιμα τον Hegel, τον Marx, τον Shakespeare.
- Το «οι άντρες δεν κλαίνε», στις κοινωνικές του προεκτάσεις.
Οι άντρες κλαίνε, και καλά κάνουν!
- Μεγάλες μικρο-χειρονομίες.
Ένας απρογραμμάτιστος περίπατος, το δόσιμο σε μιαν αναπάντεχη γνωριμία, η βαθιά απόλαυση των καθημερινών θαυμάτων (ένα βιβλίο, οι καφέδες της μέρας, τα ποτά της νύχτας, τα βλέμματα, τα χαμόγελα).
- Κάτι που έχεις κρατήσει από τις συμβουλές της μαμάς και του μπαμπά.
Του μπαμπά, κυρίως: να διατηρώ το χιούμορ μου, να διατηρώ την αξιοπρέπειά μου, να είμαι πιστός στους φίλους μου, να θέλγομαι από τις θελκτικές και θαλπερές κοπέλες. Της μαμάς: να τρώω το φαΐ μου, αλλά και να το μοιράζομαι με τους άλλους.
- Το πιο συγκινητικό σχόλιο που έχεις ακούσει από θαυμαστή/στριά σου.
Δεν έχω θαυμαστές. Κάποιοι διαβάζουν αυτά που γράφω ή ακούνε τις εκπομπές μου και ζωντανεύει η μνήμη τους. Το ότι ένας φίλος κάποτε άλλαξε ζωή άρδην, και μου τηλεφώνησε να μου το πει, ύστερα από την ανάγνωση ενός βιβλίου μου, ήταν ό,τι πιο συγκινητικό έχω γευτεί.
- Το μεγαλύτερο σε σημασία δώρο που σου έχουν κάνει.
Ένα ρολόι, κάτω από έναν υπέροχο ουρανό, πριν από λίγα χρόνια.
- Κάτι το οποίο δεν μπορεί να είναι παρά μόνο αληθινό.
Η Ποίηση μέσα στην καθημερινή ζωή. Η Φιλία.
- Στο ραδιόφωνο ξεκινάς πάντα με τον ίδιο χαιρετισμό, «Ladies and Gents». Ποιες είναι αυτές οι κυρίες και ποιοι αυτοί οι τζέντλεμαν στους οποίους απευθύνεσαι ή φαντάζεσαι πως απευθύνεσαι;
Οι ευγενείς, οι καλόγουστοι, οι αξιοπρεπείς, όλοι αυτοί που δεν τους τρομάζει το αναπάντεχο του Έρωτος.
- « Στη ζωή δεν χρειάζεται κανείς ιδανικά αλλά πρωτόκολλα δράσης» [Νορβηγικό Δάσος, Χ. Μουρακάμι]. Πώς σχολιάζεις αυτήν τη φράση; Πόσο σε εκφράζει;
Φράση θαυμάσια! Με εκφράζει απολύτως!
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
Καλλιεπής Κυψέλη, 23.06.2020
Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης (Απρίλιος 1960) είναι συγγραφέας και σιτυασιονιστής.
