Συντομότατη αφήγηση
με δίχως ίχνος αθωότητας
Όλες οι τέχνες τείνουν στην κατάσταση της μουσικής που είναι μορφή, δηλώνει ο Σοπενχάουερ. Κάπως έτσι, αυτό το σημείωμα, παίρνει το δικαίωμα να πλάσει πίσω από τις μελωδίες του Astor Piazzolla μια σύντομη, ψευδο-δοκιμιακή απογραφή της σύγχρονης, αργεντίνικης ιστορίας. Αυτής που βρίθει σε αιμοσταγείς στρατηγούς, σκληρούς εμφυλίους, ακραία φτώχεια και την πάλαι ποτέ αίγλη ενός Παρισιού στην καρδιά του αιώνια καινούριου, λατινικού κόσμου.
Της Αργεντινής του μυστηρίου που παραμένει βυθισμένη μες στο αίνιγμά της, με τις τόσες νεοελληνικές ομοιότητες και την βαθιά αιωνιότητα στο βλέμμα. Της χώρας που αφοσιώθηκε στην θρησκεία, το ποδόσφαιρο, την ασυδοσία, τις μεγάλες ιδέες, την κάλπικη βούληση, την Evita, τον Τse και τον Diego, τον Borhes και τον πονεμένο ήχο του μπαντονεόν. Της Αργεντινής που επαληθεύει την υποψία πως πέρα από την μεγάλη ιστορία, την φορτωμένη με γενικότητες, δεν παύει ποτέ να γράφεται με αφέλεια κοριτσίστικης εφηβείας το εν προόδω ιερό βιβλίο της λαϊκής μυθολογίας. Παραμύθια, πάμπες , λαϊκοί χαρακτήρες και γκαούτσος με ανδαλουσιανές ρίζες, η ορχήστρα του Vicente Greco που αφηγείται το τραγούδι του πικρού έρωτα, μια πένθιμη, φιλέρημη προσευχή. Ένα εισιτήριο για τον θάνατο και τον γενναίο, ολοκαίνουριο κόσμο που πρέπει κανείς να ανακαλύψει. Το αιώνιο τρομερό πριν τις αγάπες.
Αυτό το βιβλίο, για όσους δεν γνωρίζουν, είναι παραγεμισμένο με νοσταλγικούς αποχαιρετισμούς σε ότι αγαπήθηκε. Η μυθολογία του αθροίζεται στο χρέος μας απέναντι στην μνήμη. Όταν το ξεφυλλίζουμε δεν ζούμε, ονειρευόμαστε. Ένα τέτοιο ισοδύναμο φαντάζει η ιστορία της Αργεντινής στο τελευταίο μισό του περασμένου αιώνα. Όνειρο μαζί και εφιάλτης. Μια ιστορία, επαληθευμένη πάντα μες από τις προκαταλήψεις και τις αμφιβολίες. Στα ηχεία το μπαντονεόν και ένα φως πάνω από συντρίμμια μοντέρνα και καλούς ανέμους.
¥
Ιστορία των νεότερων χρόνων της Αργεντινής
Ή
General’ s Bedroom
¥
Οι κακές γλώσσες λένε πως αυτή του η επιλογή, η ανάληψη δηλαδή του υπουργείου των κοινωνικών και εργατικών υποθέσεων υπήρξε μια λαμπρή κίνηση. Ο φέρελπις αξιωματικός είχε πρωτοστατήσει στην ανατροπή των σοσιαλιστών σε μια παγκόσμια και αέναη επανάληψη του πρωτογενούς, πολιτικού δράματος. Μαζί με μια ομάδα πιστών υποστηρικτών και ίσως την ευλογία των επισκόπων που είναι εκ γενετής θεοσεβούμενοι και φιλοχρήματοι για τις ανάγκες πρωτίστως των θεών τους, αφοσιώθηκε με όλη του την νιότη και την αριστοκρατικότητα σε έναν αγώνα, θαρρείς στημένο στα μέτρα του. Τα συνδικάτα έκαναν την διαφορά και ο Juan Domingo Perón άρχιζε να κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στην ηγεσία των συντηρητικών αποκομίζοντας ταυτόχρονα, την εύνοια της ίδιας του της τάξης. Τι καλύτερος τρόπος να κάνεις πράξη τις φιλοδοξίες σου, τι πολύτιμη η ευχή που σε συνοδεύει από το βάθος της ρίζας σου. Ο αξιωματικός με καταγωγή από τις χαμηλές τάξεις, παίρνει θέση στις διαδηλώσεις που θα ακολουθήσουν υπέρ της παροχής περισσότερων ελευθεριών και οι αντίπαλοί του τον συλλαμβάνουν. Όμως ο λαός με την επίμονη πίστη του και το αλάθητο αισθητήριο, στέκει στο πλάι του. Το επιβεβαιώνουν οι τριακόσιες χιλιάδες και βάλε ψυχές έξω από το κυβερνητικό κτίριο που ανέδειξαν στην ηγεσία της Αργεντινής τον Juan Domingo Perón και εκείνη την πρώιμη σταρ των φτωχών και των ρακένδυτων. Η Eva Duarte κατά κόσμον Evita Peron, Εβίτα των φτωχών και των ανέστιων, μητέρα ενός ολόκληρου λαού παραστέκει τις περιφρονημένες επαρχίες, ενώνει τον διχασμένο λαό, γοητεύει τα πλήθη με την ομορφιά και την αμερόληπτη αγάπη της. Οι δυο τους θα φαντάζουν πάντα για τον λαό αυτής της μεγάλης χώρας, κάτι σαν το χρυσό ζευγάρι της ιστορίας, κλασσικοί εν γένει, προικισμένοι με ατόφια αθωότητα, διεκδικητές της αιωνιότητας που ανατρέφεται μες στην αισθητική της ιστορικής μνήμης.
Ο Περονισμός, ένα μείγμα πολιτικής εστιασμένης στην αναθεώρηση της οικονομίας και τον συντηρητισμό, σημάδεψε την Αργεντινή ως τα μέσα της δεκαετίας του ΄70. Τον Juan Domingo Perón θα διαδεχτεί μια χούντα στρατηγών που κυβερνά στα πρότυπα του γαλλικού διευθυντηρίου για μια επταετία. Η ωμότητα του Jorge Rafael Videla, υπήρξε παροιμιώδης, οι λευκές μητέρες δεν μπορούν να ξεχάσουν, τα χιλιάδες θύματα δεν έχουν φωνή και ας διαθέτουν σήμερα μια σημασία θεολογική.
Προηγήθηκε η ραγδαία βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού και μια γεμάτη δόξα περίοδος για την Αργεντινή των συμβόλων. Τον μεσοπολεμικό Gardel , την Μπόκα Τζούνιορ, την Ρίβερ των βιομηχάνων και του μυθικού Μονουμεντάλ, τον Caetano Veloso και άλλους. Την Μερσέντες Σόσα, μια άλλη, μεγάλη κυρία της αργεντίνικης μουσικής. Την La Negra, την φωνή των ανθρώπων δίχως φωνή. Την Μερσέντες που καταθέτει το αίμα της και το μεγαλείο της φωνής της στην ομορφιά της ζωής. Αυτής που κυλά σαν στάχυ στην καρδιά της μεγάλης πάμπας, στα στενά του Παρισιού, στις παραγκουπόλεις του Μπουένος Άιρες, στον παντοτινό ερημότοπο του Τ. Παπατσώνη, που με μια λέξη οριοθετεί την διαχρονική σημασία της μεγάλης σύνθεσης του Έλιοτ για κάθε εποχή. Τριήμερο πένθος για την φωνή της καρδιάς του λαού που αποχαιρετά την Αργεντινή. Μια χώρα σφυρηλατημένη μες στην δόξα και την ταπείνωση.
¥
Οι λαοί ζουν με κάλπικα δάνεια, με σύμβολα και ιστορίες που βαθμιαία λαμβάνουν τις διαστάσεις μιας μυθολογίας. Συνεχίζουν τον δρόμο τους, δίνοντας την σκυτάλη στις γενιές που διαδέχονται η μια την άλλη, χτυπώντας επίμονα στις θύρες της εθνικής φιλοδοξίας. Ο πορφύρεος θάνατος και η κραταιή μοίρα τις κυνηγά, σημαδεύει το πέρασμά τους, κάποτε σβήνει τα ίχνη τους κάτω από το κατακόρυφο βάρος της ιστορίας. Η Αργεντινή δεν διαφέρει σε τίποτε. Στήνει τα σύμβολά της, εφευρίσκει την ιδιοφυία και το αίσθημά της κάτω από τους τσίγκους της Boca, αποχαιρετά τους εκφραστές της με πένθιμες πομπές, διαφθείρεται και ξαναγεννιέται αφήνοντας πίσω αποκυήματα και μια πελώρια εικονογραφία από παλιές αρχιτεκτονικές και ορθογραφίες ενός άλλου καιρού. Αυτές τις μέρες που αποχαιρετά μια πλευρά της συνείδησής της, η Αργεντινή της φαντασμαγορίας και της εξαθλίωσης, αφοσιώνεται στο λυρικό πέρασμα του χρόνου. Οι άνθρωποί της μπορούν να συνοψίσουν καλύτερα από το κάθε τι το πνεύμα της. Είναι οι ίδιοι που φεύγουν και έπονται, κουρσάροι του καιρού τους που χαρίζουν σε ένα έθνος και σε τίποτε λιγότερο, τα πολύτιμα, σολωμικά φτερά.
Α.Θ
