Almost Blue | Chet Baker, 1988

Chet Baker

Το τραγούδι Almost Blue
γράφτηκε από τον Έλβις Κοστέλλο.
Έμπνευσή του στάθηκε
η πρώτη εκτέλεση του
Chet Baker,
ηχογραφημένη για τον
Bruce Weber.

¥

 

Στο περιθώριο υπήρχαν σημειώσεις. Και οι κάπως άσχημα κομμένες φωτογραφίες πάλιωναν εδώ και εκεί. Το τέλος μιας λήψης είναι σκληρό, μικρέ, μοιάζει με εκείνο ενός βιβλίου, της  ζωγραφιάς, του καταδικασμένου, πρόχειρου σημειώματος με μια αδιάφορη λίστα.

¥

Αϊτή,

το αποτρόπαιο τέλος της πολύμηνης περιήγησης γράφτηκε στα ανοιχτά του άλλοτε εξωτικού προορισμού. Περισσότερα από πέντε χιλιάδες γαλόνια βιομηχανικού παράγωγου ρίχτηκε στο ωραίο, αϊτινό πέλαγος. Μάταια οι περιβαλλοντικές οργανώσεις πάσχισαν να επισημάνουν τους κινδύνους, την ανάγκη για αυστηρή εποπτεία. Οι ψαράδες της περιοχής μιλούν για καταστροφή, δείχνουν τις λασπωμένες ακτές, οι βάρκες τους σαπίζουν στην παραλία. Θυμήθηκα εκείνο το θρυλικό έργο που κοσμεί μια ρωμαϊκή πλατεία. Στην Αϊτή η τέχνη μιμείται την ζωή, μα κάπως έτσι φαντάζει τόσο όμορφο το τέλος της ιστορίας, ενώ, 

¥ 

Οι σημειώσεις διακόπτονται. Ίσως ένα ξαφνικό τηλεφώνημα, ένας θόρυβος, μια ξαφνική ζάλη ή κάτι σαν βαθιά νοσταλγία. Ή πάλι ο ήχος της βροχής που ξεκίνησε, που σμίγει σε μια απέραντη καρδιά με την μουσική του Chet Baker. Πικρός ήχος πνευστών και αργό πιάνο,


Κάνοντας σχεδόν όσα συνηθίζαμε,
με ένα κορίτσι
με κάθε κορίτσι
που θα είσαι πάντα εσύ,
με τους δικούς σου όρκους
 γραμμένους
στα μάτια της,

¥

Τελ Αβίβ, Μάρτης,

Ο κύριος Β. Συνιστά μια εξόχως σημαντική προσωπικότητα για την ισραηλινή κοινωνία. Η εξειδικευμένη συμβολή του στην κατάρτιση ενός πυρηνικού προγράμματος για λογαριασμό της κυβέρνησης επιβεβαιώνει την επιστημονική επάρκεια  του κ. Β. Ωστόσο, όλες οι σχέσεις έχουν ένα τέλος και στην περίπτωσή μας αυτό γράφτηκε στο ανώτατο δικαστήριο. Ένα αξιόλογο μέλος της επιστημονικής κοινότητας καταδικάζεται για εσχάτη προδοσία. Η ποινή προβλέπει είκοσι σχεδόν χρόνια κάθειρξης. Ο καταδικασθείς στις δηλώσεις του παρουσιάστηκε συντετριμμένος, αποδίδοντας την περιπέτειά του στις μυστικές υπηρεσίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Μικρές κατασκοπείες και παράξενα ειδύλλια στο φόντο της επίσημης, πολιτικής ζωής.

  

Ρομάντσο,

                        κάθε Τρίτη στα περίπτερα

                        με τις συμβουλές

                        της Ρενέ,

                                                μόνον 5 δραχμές

                                                και δώρο

                                                            το εργόχειρο

                                                                        ενός αηδονιού

 

 Η πλατφόρμα Άλφα τυλίχτηκε στις φλόγες έπειτα από μια φοβερή έκρηξη. Περίπου διακόσιοι τεχνικοί και εργαζόμενοι στην πλατφόρμα εξόρυξης έχασαν ακαριαία την ζωή τους. Δεκάδες παραμένουν τραυματισμένοι. Τα σωστικά μέσα διασχίζουν την Βόρεια Θάλασσα μεταφέροντας νεκρούς και τραυματίες. Ο πιο σκληρός Ιούλιος για τις οικογένειες των θυμάτων

 ¥

 Φαντάζομαι εκείνον τον συγγραφέα με βλέφαρα μαλακά και κλειστά σαν πεταλούδες, να αγαπιέται παράφορα, όπως αξίζει στην νιότη, με ένα μόνο σώμα για περιουσία, σχεδόν διάφανο, ένα σώμα χαρτονένιο που κάποτε, -ω ναι, κάποτε,-, θα τσακίσει,


τα μάτια σου

κατακόκκινα από το κλάμα
ξαφνιασμένα μάτια
από μια καταστροφή
που είχε το όνομά μου,
μονάχα το δικό μου,
πόσο ανόητος,

Ο Chet Baker σταλάζει πάνω από την νύχτα, πάνω από τα χιλιάδες στρώματα, τις χαμένες προσευχές, τα αστέρια που δεν ξεχώρισε κανείς. Μερικές σελίδες ακόμη, ονόματα και γεγονότα που κάποτε σήμαιναν κάτι,

¥

Αλγέρι, Νοέμβρης

Μιλούν για δεκάδες θύματα. Ο στρατός, λένε, βγήκε στους δρόμους και έδωσε ένα τέλος σε αυτήν την επίμονη λαοθάλασσα. Κάποιοι κείτονται νεκροί εκεί έξω, ακόμη μες στην νύχτα. Κάθε τόσο ανακοινώνεται εκεχειρία και μερικοί διαδηλωτές με λευκά σημαιάκια και το τίποτε στα μάτια τους πλησιάζουν και παίρνουν κανά δύο. Δεν λείπουν οι λεκτικές διαμάχες, εκεί στην μέση του έρημου δρόμου. Και ίσως μερικές φορές η πρόσκαιρη συνθήκη να γίνεται χαρτοπόλεμος ή στίχος ενός μέτριου ποιήματα που κανείς, μα κανείς δεν πιστεύει και δεν  θυμάται. Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, οι διαδηλωτές, οι διαμεσολαβητές, ένας ολόκληρος κόσμος που κοιτάζει τον πόλεμο έξω από το παράθυρό του, απολαμβάνοντας ένα πολύχρωμο κοκταίηλ. 

“ Κύριε, μάθατε τα νέα για την Αλγερία, η μάνταμ καλυτερεύει; Πολύ χαίρομαι, η ιππική ομάδα την χρειάζεται, το ταλέντο και η συνδρομή της κρίνονται ως αποφασιστικής σημασίας. Οι καιροί βλέπετε. Να δείτε αυτούς, τόση φωτιά για το τίποτε, ενώ εμείς, θυμίστε μου πώς λέγεται αυτό το ποτό, κύριε” (χαμόγελα και συγκρατημένες συνομιλίες στο ημίφως του σαλονιού, ένας τέως υπουργός, ο αρχισυντάκτης, δυο τρεις συνδικαλιστές και οι Ευέλπιδες, κάτι ωραία παιδιά με τα λιγοστά τους χρόνια στους ώμους. Σημαιοφόροι της νιότης τους, καλλίγραμμα πιόνια στο παράξενο παιχνίδι, σκιές στους φωτισμένους εξώστες, έτσι παίζεται το παιχνίδι κύριε, θυμηθείτε είναι μόνον θέατρο) 

Ουάσιγκτον,

Λευκός καπνός από το Καπιτώλιο που σήμερα διαθέτει έναν ολοκαίνουριο ένοικο. Ο Τεξανός κ. Μπους ορκίστηκε πίστη στο σύνταγμα και ανέπτυξε εν τάχει το εθνικό του σχέδιο για την αμερικανική πρωτοπορία. Όσοι γνωρίζουν όμως, λένε πως ετοιμάζει έναν υπέροχο πόλεμο κάπου στα βάθη της Ανατολής, εξυπηρετώντας τις τοπικές εταιρίες πολεμικού υλικού. Μα όλα τούτα είναι θεωρίες και ουδόλως μπορούν να αμαυρώσουν την σημερινή ορκωμοσία του νέου προέδρου, με την αυθεντική, αμερικανική καταγωγή και την βαθιά συναίσθηση των αναγκών αυτού του βραδυκίνητου καραβιού που λέγεται Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής

 Ξαφνιασμένος,
κάπως συγκινημένος
με όσα μου επιφυλάσσει
το μέλλον,
ένα κομμάτι μου, λέει,
θα είναι για πάντα αληθινό,
για πάντα,
ίσως τα όμορφα πράγματα
να μην φθάνουν πάντα
σε ένα ωραίο τέλος,
ίσως να μην έχεις αντικρίσει ποτέ ξανά
ένα τόσο δυστυχισμένο ζευγάρι,
όσο εκείνη και εγώ

 Στην εκπνοή του 1988 η Μπεναζίρ Μπούτο ορκίζεται νέα πρωθυπουργός του Πακιστάν. Η πρώτη γυναίκα στο αξίωμα αυτό για το θεοκρατικό Ισλάμ, διακόσιοι εβδομήντα άνθρωποι χάνονται στο Λόκερμπι. Μια παρεξήγηση, τότε και τώρα, ένα ακριβής, κατευθυνόμενος πύραυλος, συγνώμη λάθος, επιτροπές, φυλακίσεις, η αμηχανία ενός ολόκληρου μηχανισμού όταν αποσιωπεί τις χειρότερες πράξεις του, η καρδιά του αθλητισμού χτυπά στην Σεούλ, η γιορτή της ανθρωπότητας την ίδια ώρα που ακόμη μία σφαγή λαμβάνει χώρα στα εδάφη της Αιθιοπίας, επενδυτικές ευκαιρίες, εταιρίες που αναμένεται να διαδραματίσουν έναν κορυφαίο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία, αυτοί που σβήνουν αργά από έρωτα σε τρομερές καραντίνες αποκτούν φωνή στην πρώτη, παγκόσμια ημέρα κατά του AIDS,  η φωνή του Chet Baker που σβήνει και εκείνο το λεύκωμα, ένα θλιβερό recitativo στην όπερα της ζωής. Το 1988 τελειώνει, νιότη μου χαμένη, σπονδές μου που λυθήκατε.

 ¥

 Αφήνω το λεύκωμα στην άκρη, θυμάμαι πράγματα ζεστά και ηδονικά. Όμως μάταια, ο καιρός έχει περάσει, τα Αλμανάκ λένε πάντα την αλήθεια. Μένω ξαφνιασμένος, γύρω μου θολές μποτίλιες και υαλικά έτοιμα να πεθάνουν. Η φωνή του Baker, τα πνευστά του χάθηκαν, ποιος γνωρίζει σε τι άνεμο ταξιδεύουν.

Α. Θ.