Ε πάπα, όμορφε πάπα
Μπορεί κανείς
να σφίξει το χέρι σου;
Ή διαλέγεις μονάχα
να αγαπάς τις στολές
Το 1989 ο Lou Reed στέλνει χαιρετισμούς στον κύριο Weldheim. Και ναι, η ποίηση μπορεί να περιμένει όσο ο κύριος του τραγουδιού παρακολουθεί κάθε βράδυ τον θάνατο του Pasolini από την δική του Alfa Romeo, διασφαλίζοντας πως εκείνα τα ελαστικά θα συντρίψουν το βαθύτερο στοιχείο του Pasolini, το καλύτερο από τα συνθετικά στοιχεία της Ιταλίας του 1975. Ο Lou σκηνοθετεί ένα θέαμα πικρού παραδείσου, όσο ο Pasolini ανηφορίζει τις γεμάτες από την αρετή της παλαιότητας, ρωμαϊκές συνοικίες.
Καλησπέρα Mr. Waldheim. Σας έφερα τις εφημερίδες, είναι όλες πρωινές, το μελάνι δεν έχει στεγνώσει ακόμη. Όσο για τον τύπο στην γωνία που νοικιάζει το στούντιο, βάλαμε σήμερα να τον σκοτώσουν. Μην ανησυχείτε, Mr. Weldheim, μέχρι το μεσημέρι θα τον έχουν βρει με μια σφαίρα στην καρδιά. Καθαρές δουλειές Mr. Weldheim. Να, διαβάστε εδώ. Ο Pasolini λένε, είναι νεκρός. Βρέθηκε το πρωί δολοφονημένος σε μια περιοχή, κάπου στις ρωμαϊκές χωματερές. Αλήθεια Mr. Weldheim, φανταστήκατε ποτέ πως ζουν άνθρωποι μες σε αυτήν την δυστυχία, όχι δεν θα μπορούσατε ποτέ να φανταστείτε τέτοιο πράγμα. Λοιπόν, μπορείτε να κάνετε τον καθολικό σας σταυρό. Το Μπέλφαστ έχει πέσει πια, ορίστε, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στον θεό σας. Αυτός θα συγχωρέσει τον άτυχο Ιταλό. Λένε πως ήταν φιλόσοφος, πως γεννήθηκε στην αριστερή όχθη του ποταμού και ποτέ του δεν την αποχωρίστηκε. Ξέρετε, Mr. Weldheim, αυτό που γράφει η εφημερίδα είναι τρομερό. Ακούστε. Είχε δύο σπασμένα πλευρά, τρύπιους πνεύμονες, το σαγόνι του ήταν διαλυμένο και αποκομμένο από το υπόλοιπο πρόσωπό του. Ήταν πνιγμένος στο αίμα και κυριολεκτικά σπασμένος από το ξύλο. Πάνω στα ρούχα του έφερε ίχνη ελαστικού. Ο Pasolini είχε συνθλιβεί κάτω από το βάρος της Άλφα Ρομέο.» Ολόκληρος ο θάνατός του Mr. Weldheim υπήρξε σαν να λέμε ιταλικός. Μια εθνική υπόθεση με μπόλικο περιθώριο και κλειστά στόματα και ανακουφισμένες παρατάξεις και την εκκλησία, σαν πάντα με το πλευρό του αθωωμένου πια Ιταλού. Όλα του τα κρίματα κρεμάστηκαν από τον Εσταυρωμένο και όλες μας οι ελπίδες κρεμάστηκαν από το σκάρτο εφεύρημα της μόδας Mr. Weldheim που αργά ή γρήγορα κάποιους δοξάζει και άλλους τους πνίγει στα δάχτυλα του φτηνού ποτού τους. Ακούστε και αυτό. «Μια επιτροπή φίλων του Pasolini αναμένεται να καταθέσουν στον έπαρχο τις συγκεντρωμένες υπογραφές που μιλούν για δολοφονία. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αναμένονται πενιχρά. Σε μια μεγαλειώδη χειρονομία ο επίσκοπος συμπεριέλαβε στην προσευχή του τον σκοτωμένο. Ορισμένοι χειροκρότησαν και άλλοι ύψωσαν την δεξιά, αναφωνώντας forza Italia, τα πουλιά που φωλιάζουν στην βασιλική σωριάστηκαν με σταματημένη καρδιά.» Σαν να λέμε Mr. Weldheim σωστό θέαμα, στα μέτρα ενός αμερικάνικου θαύματος. Όλα τα χείλη στην Ρώμη έχουν σφραγιστεί, τα συμβόλαια παίρνουν και δίνουν, τα παράνομα φιλιά συνεχίζονται Mr. Weldheim έξω από τα τείχη της Ρώμης και είναι θανάσιμο το φεγγάρι, ο πάπας υποβασταζόμενος τελεί την πρωινή προσευχή, όμως δεν λέει τίποτε για τον άτυχο Ιταλό. Τα χρόνια περνούν Mr Weldheim, η εφημερίδα δεν το γράφει μα ρίξτε μια ματιά στον αριθμό του τεύχους και θα πειστείτε πως ο καιρός περνά. Όταν το καταλαβαίνουμε Mr. Weldheim ο καιρός έχει πια γλιστρήσει μέσα από τα χέρια μας, ένας θόρυβος μας ξυπνά, ένα σακί χρόνια πέφτει στο ξύλινο πάτωμα. Πολύ σωστά επισημαίνει η εφημερίδα, -Mr. Weldheim δεν αισθάνεστε καλά, μήπως κρυώνετε ή καλύτερα φοβάστε;-, «με τον θάνατο ενός Pasolini ο κόσμος αποφασίζει πως δεν επιθυμεί να είναι σύγχρονος. Η δικαιοσύνη του έχει ένα τηλεφωνικό νούμερο με λιρέτες στο τέλος, ο μεσαίωνας ξεκινά μέσα από τα ιταλικά σαλόνια, γεμάτα ερείπια και αρχαιότητα. Οι φωνές και τα ουρλιαχτά ανακατώνονται με φώτα και χρώματα, οι παραφωνίες μετριάζονται. Ο θίασος που επιστρατεύεται πάντα σε περιστάσεις όπως ο θάνατος του Pasolini προσφέρει ένα θέαμα που μπορεί να κάνει αυτόν τον κόσμο να ριγήσει. Η πριμαντόνα με αδύναμη φωνή, σχεδόν δεν ανοίγει το στόμα της. Κρατά ένα προσευχητάρι ωστόσο στην Ρώμη λένε για αυτήν πως λατρεύει τα φτωχά αγόρια και κάνει ότι μπορεί στο πίσω κάθισμα της Alfa Romeo υπογράφοντας τσεκ, τσεκ, τσεκ. Η δεύτερη τραγουδίστρια, η αριστερή όπως κοιτά κανείς την χορωδία, δεν έχει τίποτε καινούριο να προσφέρει στην τέχνη της. Διαθέτει βροντώδη φωνή και πραγματικά δεν τραγουδάει καθόλου άσχημα. Ο πρώτος τραγουδιστής έχει για πεθερό του έναν βιομήχανο και ο δεύτερος φαντάζει πια ηλικιωμένος, μια αυθεντική Ιταλία γραμμένη του θανάτου, κάτω από το γυαλιστερό βερνιγιόν μπορείς να βρεις έναν απελπισμένο Μποτιτσέλι, μια τρελή από έρωτα Ιουλιέτα, κορνίζες, διακοσμήσεις, φρέσκο, μπαλκόνια, μπαλκόνια, μπαλκόνια. Κάθε βράδυ έπειτα από τον θάνατο του Pier Paolo οι αρχές, σε συνεργεία των τριών ατόμων ρίχνουν τσιμέντο στην πνευματικότητα της Ιταλίας. Ένα μέρος της σκοτώθηκε αναίτια μα το κομμάτι της το πιο ουσιώδες με βαμμένα κόκκινα, προκλητικά χείλη να φιλούν το εικόνισμα της υπόγειας, σκοτεινής χώρας λανσάρει σε ένα κατάμεστο Τορίνο, το καινούριο, εμπορικό σήμα της Alfa Romeo, με φόντο ήχους από ξέφρενα μίλια με έναν νεαρό άγγελο γύρω από την χώρα του Termini. Mr. Weldheim», – τι λέτε που γνωρίζει το όνομά σας, νιώθετε σαν τον Βιτρούβιο ή κάποιο μικρότερο μέγεθος-, «πλάι στα μικρόσωμα σπίτια που διαθέτουν επάνω τους ίχνη του ωκεανού και που πάντα καραδοκεί ο πληρωμένος έρωτας και μια ζωή δίχως μεταβατικότητα, αρχαίες χειρονομίες, το ελεφάντινο μάτι του καιρού, ο Pasolini που φαντάζει μέχρι σήμερα, το καλύτερο σχόλιο αυτοκριτικής που μπορεί να κάνει η Ιταλία στον εαυτό της.»
Mr. Weldheim, μοιάζετε κουρασμένος. Εσείς έχετε ιδρώσει. Σας κούρασα με τις αναγνώσεις μου. Ας ξεχάσουμε αυτόν τον Ιταλό, αρκετά σας χάλασε την μεσημεριανή σας σιέστα. Αφήνω τις εφημερίδες εδώ κύριε. Μην ανησυχείτε, σύντομα θα πιάσουν τον υπεύθυνο. Για την ακρίβεια κάποιον ανακρίνουν, αν ενδιαφέρεστε κύριε. Σκοπεύουν να κάνουν χρήση εκείνου του αξιώματος που προβλέπει πως για να καταδικαστεί κάποιος πρέπει να αποδειχτεί η τέλεση του ίδιου του εγκλήματος και αυτό δεν προβλέπεται στην Ιταλία για απόψε και για πάντα Mr. Weldheim. Τώρα είναι η σειρά του Μαρινέτι που χλευάστηκε στον καιρό του μα τώρα καθορίζει τους όρους αυτής της λαϊκής δεξιάς που συνθλίβει κάτω από τόνους μισθωτής εργασίας το μοντέλο του Pasolini.
Ο νεαρός αφήνει τις εφημερίδες και απομακρύνεται. Το καθαρτήριο περιμένει να περάσει και αυτή η νύχτα λουσμένο στο φως. Για την αμαρτία που ξενυχτά εκεί έξω και είναι μπόλικη και σκοράρει ακατάπαυστα, με ερωτικά εγκλήματα και μοιχείες, βιασμούς, δολοφονίες βρεφών και εκτρώσεις. Ολόκληρη η Ιταλία χάνει απόψε την ισορροπία της, ένα λεπτό που κρέμεται από τον πύργο της Πίζας, να τι είναι απόψε η Ιταλία. Ο Mr. Weldheim κοιτάζει κάτω στον δρόμο. Ο κόσμος πικρός σαν να΄χει κάνει ένα μεγάλο, χαμένο άλμα. Μερικά παιδιά παίζουν με μια Alfa Romeo, φέρνουν βόλτες, περνώντας από το ίδιο σημείο. Η αστυνομία τους σταματά, η στρατηγική των αντιθαλάμων ξεκινά, χίλιοι εγκωμιαστικοί Ευαγγελισμοί σκεπάζουν την Ιταλία που διαθέτει πια μια ορισμένη κουλτούρα και καλώς λησμονεί τον Pasolini που με κάθε τρόπο απεχθανόταν παρόμοιες δεξαμενές και πίστευε με θέρμη και ολόψυχα μονάχα την υπόθεση της λαϊκής, ταπεινής ζωής. Ο Mr. Weldheim χειροκροτεί σαν μικρό παιδί, η μετοχή του στην Fiat όλο κερδίζει, η αριστερά τελειώνει τις διορθώσεις στην καινούρια της στολή, η Alfa Romeo ουρλιάζει, καίει τα λάστιχά της, ορκίζεται να ξεφύγει από αυτήν την ζωή κατά μήκος του Termini. Αυτό είναι όλο. Σε λίγο ξημερώνει δύο του μήνα και ο Pier Paolo Pasolini εντοπίζεται καταχτυπημένος. Κανείς δεν ξέρει τι ήχο έκανε μες στους κόλπους της ιταλικής συνείδησης ένα γεγονός παρόμοιο με τον θάνατο του δημιουργού. Η μνήμη ελάχιστα μπορεί να αλλάξει την εικόνα που διαθέτουμε για παρόμοιες υποθέσεις. Ωστόσο ο Pasolini, το θύμα, διαθέτει στοιχεία αρχαίου δράματος και κάτι το ηρωικό που δεν σε αφήνει να αδιαφορήσεις στο θαύμα της απλής, ανθρώπινης ζωής. Ένα είδος μεγαλείου με ένα γενναίο ρόδο να ανατρέφεται στο στήθος του, ακυρώνουν όσα προσπαθεί να μας αφηγηθεί το γεμάτο έξαρση και χαμηλωμένο τόνο, αριστερό μανιφέστο. Ο Mr. Weldheim κοιτάζει εκστατικά, την δολοφονία του Pasolini που δίχως ενόχους επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, ολοένα και σκληρότερη. Και χειροκροτεί, όπως όταν βγαίνει ο Ποντίφηκας για να ανακοινώσει μια νεκρή σαιζόν και μια παράτολμη διαφορική ανάλυση της αγάπης και της προσφοράς.
Α.Θ
