Η Lotte Lenya γεννιέται στην Ζυρίχη του 1914. Με μια ιδιαίτερη φωνή, κατάλληλη για μια mezzo soprano διεθνών αξιώσεων η Lotte θα γνωρίσει την φήμη, προσεγγίζοντας με το ηχόχρωμά της τα εμβληματικά τραγούδια του Kurt Weill σε στίχους του Berthold Brecht. “Surabaya Johny”, “Alabama Song”, “Pirate Jenny” είναι μερικοί από τους τίτλους των τραγουδιών που απέκτησαν ξεχωριστή φήμη χάρη στην εύθραυστη φωνή της Lotte Lenya. Λίγα χρόνια αργότερα ολόκληρη η Ευρώπη που χειροκροτούσε την Lotte θα γίνει το καταλληλότερο θέατρο για την όπερα της πεντάρας που έκτοτε θα παίζεται με τεράστια επιτυχία στις ψυχρές αυλές της ευρωπαϊκής πραγματικότητας.
Η Surabaya είναι ένα από τα σημαντικότερα οικονομικά, εμπορικά και μεταφορικά κέντρα της σημερινής Ινδονησίας. Βρίσκεται σε μια έτσι και αλλιώς σχεδόν μεταφυσική μεριά αυτού του κόσμου και έτσι παραμένει μυστήριο αν στο κέντρο της πόλης κοιτάζεις κατάματα την αλήθεια της ή μόνο μια κάλπικη δόξα. Μόνο από φωτογραφίες θα μπορούσα να γνωρίσω αυτήν την πολιτεία με το παράξενο, το εξωτικό όνομα, δεν θα μπορούσα τίποτε να ισχυριστώ. Θα μπορούσε να λέγεται Monjaya μα ο ναύαρχος κοιτάζει μαρμάρινος προς την πλευρά της θάλασσας ανήμπορος και εύκολος στην πλάνη, όπως κάθε ναυτικός, λάτρης του αφάνταστου και εκείνος.
Το όνομα Lotte απαντάται συχνότερα από κάθε άλλο στην κεντρική Ευρώπη. Θα μπορούσε να το συναγωνίζεται εκείνο της Μαργαρίτας μα και πάλι η κρίση θα ήταν υπέρ της Lotte. Ένα τέτοιο όνομα είναι κατάλληλο για την Lotte Lenya που τραγουδά με την χάρη ενός φτερού και σφιχτά χείλη, μια προσευχή για τον Johny. Αυτόν τον ανεκδιήγητο τρόπο που γέλασε τόσο πικρά, τόσο αβάσταχτα το κορίτσι του, έτσι από βρώμικη καρδιά. Και την αφήνει τόσες δεκαετίες τώρα να φεύγει και να ΄ρχεται ξανά με την παλίρροια του χρόνου. Lotte τραγούδησέ μου την πρώτη στροφή. Κατά βάθος το τραγούδι αυτό με κάνει να κλαίω μα δεν μπορώ να σου φερθώ διαφορετικά Lotte, οι τρόποι μου επιβάλλουν να κάνω κομμάτια την καρδιά σου, γελώντας με την δοκιμασία της, με την κατάντια σου Lotte, σπασμένο από τον έρωτα υαλικό μου. Η Lotte δεν απαντά, τα φώτα σβήνουν, ένα άλλο κορίτσι, ίσως Μαργαρίτα, εύθραυστη που στο ρεφραίν πνίγεται στον πόνο, κυριαρχεί τώρα στην σκηνογραφία.
Τώρα φανταστείτε το πασπάλισμα του καιρού, στρώματα χρόνου το ένα πάνω από το άλλο, σαν να βρισκόμαστε εμπρός σε κάποιο κορινθιακό ναό, βυθισμένο μαζί με επτά σβησμένες πόλεις. Είναι φοβερό, μα η μουσική Lotte με κάνει να σου υποσχεθώ πως κάτω από τα φώτα των λεωφόρων της Surabaya θα ξαναζήσουμε οι δυο μας έναν έρωτα θυελλώδη, δίχως τεχνάσματα και αδυναμίες. Σου υπόσχομαι πως θα ξαναζήσουμε Lotte μέσα από τα τραγούδια που μιλούν μονάχα για εμάς. Που μοιάζει λες και φτιάχτηκαν σε απάντηση όσων αναρωτιούνται τι θα΄ταν Lotte το πρώτο πράγμα που θα αντάλλαζαν δυο κόσμοι που από το τίποτε συναντιούνται. Και κάθε φορά Lotte που κανείς θα σε ακούει, αηδόνι του βορρά μου θα θυμάται το παραμύθι με τον βασιλιά που σκότωσε την αγαπημένη του επειδή είχε φωνή καλύτερη από των πουλιών. Ο βασιλιάς εδώ είναι ο χρόνος Lotte μα για σένα δεν έχει πια καμία σημασία, για σένα Lotte που κυλάς σαν το νερό του ποταμού προβάροντας μια εποχή που ακόμη δεν είχε γεννηθεί Lotte, γλυκιά μου, πικρή αγάπη. Όλες οι αναγωγές βρίσκουν εμπόδιο στην αιωνιότητα που την κερδίζεις κάθε μέρα μέσα από την μουσική με το σπαθί σου. Lotte του τώρα και του χθες και του πάντα.
Α.Θ.
