Η Άνοιξη ταιριάζει στον Jack

Την ώρα που γεννιέται η καταιγίδα,
Ένας ψηλός, όμορφος άνδρας
Με το κατάμαυρο,
σκονισμένο του παλτό

 

Οι στίχοι των Nick Cave και Michael John Harvey ταιριάζουν γάντι στην ιστορία που εξελίσσεται παρακάτω, σαν απόσπασμα της θυελλώδους ύπαρξης του περιβόητου Spring Heeled Jack που στάθηκε στο πλάι εκείνων που πεινούν, που τριγυρνούν γυμνοί και περιπλανωμένοι μες στην καρδιά της πρώτης, βιομηχανικής επανάστασης.

Όταν γράφεται το τραγούδι που φιγουράρει στο φόντο της σημερινής ιστορίας, ο κόσμος δεν ήταν λιγότερο μακιαβελικός.

Και όμως η ζωή συνεχίζεται σαν πάντα. Κάτω από τα πόδια της πολιτείας περνούν και χάνονται ξέφρενοι αλήτες και άγιοι. Τους καταγράφουν σιωπηλοί απογραφείς  με μαύρα κοστούμια, σπασμένα μούτρα στο στυλ του στρατιώτη της Γκερνίκα, υψηλό ανάστημα και ατσαλάκωτη γραβάτα. Ένας προς ένας περνούν στα σκοτεινά κατάστιχα. Καλός να είναι ο δρόμος τους. Όσο για τις ιστορίες τους ο καιρός θα τις πλουτίσει με φλυαρία και μοιραίο σασπένς. Καθώς του λόγου τους ταξιδεύουν μακρύτερα, κάτι φτωχαίνει μες στην ψυχή μας.

Έτσι φτιάχνεται ένα πετυχημένο λιμπρέτο ξεφώνισε όλος ειρωνεία από την στέγη του μεγάρου της τράπεζας και πνίγηκε θαρρείς, μες στην νύχτα. Ο λόγος για τον επονομαζόμενο Spring Heeled Jack που εθεάθη αμέτρητες φορές στα λιθογραφεία του Ίπσουιτς την ώρα που τον καταδιώκουν οι αστυφύλακες και όταν πάλι ονειροπολεί στην εσχατιά μιας μητρόπολης. Ο τύπος αυτός ανήκει στο σπάνιο ήθος που δικαιώνεται επειδή πηγάζει αυτούσιο από την ψυχή του ήρωα.

Δεν είναι γνωστή η χρονολογία της γέννησής του, μήτε το αληθινό του όνομα. Κάποιοι λένε πως κρατούσε από σπουδαία οικογένεια και άλλοι πως ήταν ένας ταπεινός αλήτης με λαμπρές γνώσεις μηχανικής. Οι δουλειές του υπήρξαν διαλεγμένες και επιβεβαιώνουν πως ο Jack διέθετε σπάνιο αισθητήριο και ένα εξαντλητικό εργαστήριο πιθανοτήτων. Έτσι η επιτυχία του κρινόταν σίγουρη όταν κατόρθωνε να δραπετεύει, σωστός πίκαρο ή αλλιώς ένας τύπος κουλουριασμένου ανθρώπου που με ξεχωριστή μαεστρία ανοίγει δρόμους διαφυγής μες στην εποχή του. Η κατάμαυρη κάπα του με μια ιδέα πορφύρας ανέμιζε και ο Spring Heeled Jack έδινε τροφή στο Λονδίνο για κουβέντα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που ορισμένοι υπέρβαλαν αποδίδοντας στον χαρακτήρα του ξεχωριστές ικανότητες. Τα παιδιά της γειτονιάς τον είπαν Αρχάγγελο και τον αγάπησαν βαθιά. Αν κοιτούσε κανείς μες στην καρδιά των παιδιών του ποταμού θα΄βρισκε τον αγνό έρωτα για τον Spring Heeled Jack που με ένα σάλτο γκρέμιζε την χωροφυλακή από το βάθρο της περηφάνιας της. Οι φήμες για την ταυτότητά του έδιναν και έπαιρναν. Ίσως να γεννήθηκε από μια γενναία γυναίκα, πλάι στην φωτιά του σιδεράδικου και τις σπίθες τους. Ένα παιδί που μεγαλώνει για το τουφεκίδι με τούτη την σκληρή ζωή που δεν χαρίζει τίποτε απλόχερα. Ωστόσο μην γελιέται κανείς. Ο γνήσιος αυτός χαρακτήρας δεν άνηκε στον λάκκο του φτωχού και ανήμπορου πλήθους, μα είχε βρει τον τρόπο να γράψει το όνομά του με χρυσά γράμματα στο μεγάλο βιβλίο της λαϊκής ιστορίας.

Πηδούσε από στέγη σε στέγη όπως ένας ζωγράφος αλλάζει την παλέτα του από χρώμα σε χρώμα, ήταν άπιαστος ο Spring Heeled Jack, ένας μικρός θεός που θέτει σε κίνηση με την τέχνη του, μια ολόκληρη, ξεχωριστή μυθολογία. Πάντα στο ημίφως όπως οι φιγούρες των Revoltes, να αντικρίζει τον κόσμο με τον ανάλαφρο τρόπο που ο Torpedo ανακρίνει το γεμάτο θέλγητρα κορίτσι.

Μα πού χάνεται, όταν αφήνει τον εαυτό του να κυλήσει από στέγη σε στέγη; Η Νόρα μια νύχτα που ετοίμαζε το δείπνο άκουσε τα βήματά του στην στέγη και η καρδιά της σφίχτηκε, η καρδιά της που μαράζωνε μες στις στάχτες και μες στο υφάδι, Νόρα, Νόρα, αφοσιωμένη μου καρδιά, ακούς;

Τα τακούνια του διαθέτουν ελατήρια, καθώς προσγειώνεται απαλλαγμένος πια από τον φόβο της σύλληψης, το ύφος του έχει χαραγμένο επάνω του την ικανοποίηση ενός Corto Maltese. Μοιράζει τα κλοπιμαία στα σπίτια των εργατών, με έναν γλυκό θόρυβο τα ολόχρυσα κηροπήγια σωριάζονται στο σβησμένο τζάκι. Ας είσαι καλά Spring Heeled Jack, είσαι η μόνη μας ελπίδα αντίκρυ σε αυτό το αδιέξοδο. Ώστε λοιπόν ο Jack είναι του λόγου του ένας άγγελος. Ίσως οι αλλοτινές του αμαρτίες, τα κρίματά του που λένε τον προίκισαν με τούτη την ψυχή που τραβά ολόισια προς την ελευθερία δίχως κανέναν δισταγμό. Και η πόλη με τα πλοκάμια της που αρπάζει τις ζωές και τις συνθλίβει στις αγορές και τα παζάρια τίποτε δεν μπορεί να κατορθώσει με αυτόν τον ανοιξιάτικο Jack που κατοικεί πια σε μια σφαίρα άφθαρτη και αμόλυντη.  Η σκοτεινή ατμόσφαιρα που τον περιβάλλει φαντάζει μια αντανάκλαση της πραγματικότητας, όμως μες στην καρδιά του διάσημου ληστή φέγγει το δυνατό της συμπόνοιας αστέρι.

Ο Spring Heeled Jack χάθηκε  με τον ίδιο τρόπο που εμφανίστηκε στην ζωή εκείνων των ανθρώπων. Απλώς έπαψε το επικίνδυνο παιχνίδι του αφήνοντας τις αρχές γεμάτες απορίες για την ταυτότητά του. Ο φάκελός του καθώς λένε έκλεισε. Από εκεί και πέρα τον έλεγχο πήρε η λαϊκή τέχνη που προετοιμάζει με τον τρόπο της κάθε μεταφυσική, που κερδίζει στα σημεία κάθε αιώνια νύχτα και τοποθετεί τον Spring Heeled Jack απόψε, στο μέσον μιας πύρινης, παραμυθένιας πραγματικότητας.

Του λόγου του υπήρξε ένας μοντέρνος προφήτης που κουβάλησε στους ώμους της, με αποδεδειγμένη επιτυχία, την χαμένη μας αθωότητα. Ο μύθος του παλιώνει όμως αυτή η περιπέτεια της ζωής και το δράμα μιας εποχής, ανανεώνουν την συγκίνηση των παιδιών που ως γνωστόν μπορούν και ονειρεύονται πέρα από τον χρόνο.

Α.Θ